Venüs'te yaşam mı bulundu? Venüs gezegeninde keşfedilen fosfin gazını bilim insanları, yalnızca yaşamın var olduğu yerde bulunan bir molekül olarak nitelendiriyor. Nature Astronomy'de yayımlanan yeni bir makale ses getirdi. Cardiff Üniversitesi, Manchester Üniversitesi ve Massachusetts TeknolojiEnstitüsünden (MIT) bir araştırma ekibi, Venüs gezegeninin etrafında dolaşan bulutlarda fosfin keşfetti. Gökbilimciler, ilk başta açıklayamadıkları bu gazın fosfin (PH3) olduğunu bildirdi. Fosfin gazı, bir fosfor ve üç hidrojenden oluşan bir moleküldür. Bilim insanları fosfinin, bazı hayvanların bağırsaklarında veya oksijen miktarının az olduğu bataklık alanlarda bulunduğunu biliyor. Canlılarda bulunan fosfin, oksijensiz ortamda fosfatın çözülmesi sonucu oluşuyor. Ayrıca fosfin, endüstriyel araçlarla da üretilebiliyor. Bu sebeple fosfinin, yaşamın olduğu yerde bulunacağı düşünülüyor. Fosfinin varlığı birçok astrobiyolog tarafından bir "biyolojik imza (biyoimza)", yani yaşamın olası varlığının bir göstergesi olarak görülmektedir.Kraliyet Astronomi Topluluğu, 14 Eylül günü bir video yayımlayarak çalışmayı aktardı;https://www.youtube.com/watch?v=y1u-jlf_Olo&feature=emb_title
Fosfin molekülü Venüs'ün atmosferinde gözlemlendi
Fosfin gazı, Venüs atmosferinin orta yüksekliklerinde (yüzeyden 50 km yükseklikte) keşfedildi. Araştırma ekibi, fosfin gazını önce Hawaii'deki James Clerk Maxwell teleskobunu kullanarak keşfetti. Ardından araştırmacılar, Şili'deki Atacama Büyük Milimetre-Submilimetre Teleskopu ile gazı yeniden gözlemledi. Venüs gezegeninin 60 km civarı yüksekliğinde keşfedilen gaz miktarı ise atmosfer molekül başına milyarda 10-20 partiküldü. Ekibe göre bu fosfin miktarı, yaşam olmayan yerde üretilemeyecek kadar çok.Cardiff Üniversitesinden araştırma ekibinin lideri Prof. Dr. Jane Graeves, fosfin gazının Venüs'te biyolojik olmayan bir kökenden kaynaklandığını düşündüklerini açıklıyor ancak gazın bulunma nedenine ilişkin diğer araştırmacıları da konuyu irdelemeye davet ediyor.Ekipten Massachusetts Teknoloji Enstitüsünden biyokimyager Dr. William Bains, bulutlara dikkat çekiyor. Bains, fosfinin Venüs'ün atmosferinde gözlemlendiğini hatırlatarak bulutların sülfirik asitten oluştuğunu ve yaşamın kökeni olan hücresel yapıların bu ortamda yaşayamayacağını belirtiyor. Biyokimyager Bains, gezegende bulunma olasılığı üzerinde durdukları mikrobiyal yaşamın sülfirik asitte yaşayabilmeleri için kendilerine farklı bir biyokimya geliştirmeleri gerektiğini düşünüyor.
400 ℃'lik sıcaklıkta yaşam olabilir mi?
Peki Venüs nasıl bir gezegen? Güneş Sisteminde yer alan Venüs gezegeninin yüzey sıcaklığı 400 ℃ civarında. Bu sıcaklık, Dünyamız ile kıyaslandığında bir canlının yaşayamayacağı derecede. Bunun yanı sıra, Venüs'ün atmosferinin yüzde 96'sının karbondioksit olduğu biliniyor. Yeni çalışmada keşfedilen fosfin molekülü de zaten yüzeyden 50-60 km yükseklikte bulunmuştu ancak Venüs'ün bulutlarında bulunan sülfirik asit miktarı da yaşamı imkansız hale getiren nedenler arasında. Venüs'te basınç ise Dünyamızın yaklaşık 90-100 katı civarında. Bu kadar şiddetli bir basıncın ezemeyeceği neredeyse hiçbir şey yok. Kısacası Venüs, Dünya ile kıyaslandığında yaşamın olma ihtimalinin çok çok düşük olduğu bir yere benziyor.Twitter'da birçok bilim insanı ve bilimsel yayınlar paylaşan kaynak, araştırmaya atıfta bulunarak dikkat çekici paylaşımlar yaptı. Paylaşımların çoğunluğu, Cardiff Üniversitesinin araştırmasıyla gözlerin çevrildiği Venüs'ün, yıllardır yaşam aranan Mars'ı arka sıralara ittiğini temsil eden görsellerdi.IFL Science'ın paylaşımı, "Yaşam var mı... Venüs?" şeklinde idi. İkinci tweette ise "Keşif, araştırmacılar için de şok oldu." denildi.https://twitter.com/IFLScience/status/1305524983217762304Astrobiyolog Dilara Kılıçarslan da IFL Science'ın tweetini paylaşarak araştırmaya espriyle yaklaşanlar arasındaydı. Kılıçarslan, "Üzgünüm ama bu görseli gerçekten sevdim. Elbette Henry Cavill'i değil." dedi;https://twitter.com/biodilarastro/status/1305535069797277696İnsanlık uzun yıllardır Mars'ta yaşam ararken, şimdi böylesi bir ses getiren araştırmanın Venüs'e odaklanması esprilerin merkezindeydi;https://twitter.com/BiswasSudipta18/status/1305541529457500161Bir başka tweette, "Bilim insanları Venüs'te yaşam buldu. Marstaki bakteriler;" denilerek komik bir atıf yapıldı;https://twitter.com/b10h4z4rd7777/status/1305577181775503360GIF eşliğindeki bir tweette, aniden Venüs'e dikkat çekilmesi temsil edildi. Tweette, "Herkes bütün yaz Mars'a odaklandıktan sonra Venüs" denildi;https://twitter.com/drerinmac/status/1305525048334147589Son olarak, "Mars uzaylıları dünyanın dikkatinin Venüs uzaylılarına kaydığını görüyor" ifadesiyle paylaşılan GIF'i paylaşalım;https://twitter.com/TvKhaleesi/status/1305616905823236105Kaynaklar;Nature AstronomyAstrobiology Web