Dünyanın dört bir yanındaki gökbilimciler, 9 Ekim Pazar günü Dünya'yı kaplayan alışılmadık derecede parlak, uzun süreli ve yüksek enerjili radyasyon darbesi tarafından büyülendi. Yayılım, en güçlü patlama sınıfı olan bir gama ışını patlamasından (GRB) geldi. Bu olay, bilinen en parlak olaylar arasında yer aldı.

10. Fermi Sempozyumu'na Heyecan Verici Başlangıç

https://twitter.com/NASAUniverse/status/1580655428383318017Doğu saatiyle Pazar sabahı, güneş sisteminden geçen bir X-ışınları ve gama ışınları dalgası, NASA'nın Fermi Gama Işını Uzay Teleskobu, Neil Gehrels Swift Gözlemevi ve WIND uzay aracının yanı sıra diğerlerinde bulunan detektörleri tetikledi. Dünyanın dört bir yanındaki teleskoplar, olayın sonuçlarını incelemek için bölgeye çevrildi ve yeni gözlemler devam ediyor.GRB 221009A olarak adlandırılan patlama, Güney Afrika'nın Johannesburg kentinde sürmekte olan gama ışını gökbilimcilerinin bir araya geldiği 10. Fermi Sempozyumu'na heyecan verici bir başlangıç ​​sağladı.

Dünya'ya Ulaşmak İçin Tahminen 1,9 Milyar Yıl Yol Kat Etti

Konferansa katılan ve NASA'nın Maryland Greenbelt'teki Goddard Uzay Uçuş Merkezi'nde Fermi proje yardımcısı bilim insanı Judy Racusin herkesin bu konuyu konuştuğuna vurgu yaparak, "Bu toplantının gerçekten büyük bir patlama ile başladığını söyleyebiliriz” dedi.Sagitta (Okçuk) takımyıldızı yönünden gelen sinyal, Dünya'ya ulaşmak için tahminen 1,9 milyar yıl yol kat etmişti. Gökbilimciler bunun, kendi ağırlığı altında çöken devasa bir yıldızın kalbinde oluşan yeni bir kara deliğin doğum çığlığını temsil ettiğini düşünüyorlar. Bu koşullar altında, doğmakta olan bir kara delik, ışık hızına yakın bir hızda hareket eden güçlü parçacık jetlerini harekete geçirebilir. Jetler yıldızı delip geçerek uzaya akarken X-ışınları ve gama ışınları yayar.

Bu Kadar Parlak Bir GRB Onlarca Yıl Görülmeyebilir!

Bu patlamadan gelen ışık; beraberinde yıldızların çöküşüne, bir kara deliğin doğuşuna, maddenin ışık hızına yakın bir hızda hareket tarzı ve etkileşimine, uzak bir galaksideki koşullara ve çok daha fazlasına dair yeni anlayışlar getiriyor. Bu kadar parlak başka bir GRB’nin, onlarca yıl görünmeyebileceği söyleniyor.Yapılan bir ön analize göre, Fermi'nin Geniş Alan Teleskobu (LAT) patlamayı 10 saatten fazla tespit etti. Patlamanın bir GRB için bize nispeten yakın olması, parlaklığının ve uzun ömürlü olmasının nedenlerinden olarak görülüyor.

Bu Patlama Tipik GRB’lerden Çok Daha Yakın

Patlamayla ilgili ilk iletişimi yöneten İtalya Bari Politeknik Üniversitesi Doktora Öğrencisi, aynı zamanda Fermi LAT Collaboration üyesi Roberta Pillera bu patlamanın tipik GRB'lerden çok daha yakın olduğunu söyleyerek, “Bu da heyecan verici çünkü aksi halde görülemeyecek kadar silik olan birçok ayrıntıyı tespit etmemizi sağlıyor" dedi. Araştırmacı Pillera konuyla alakalı heyecanını şu sözlerle dile getirdi, "Ama aynı zamanda, mesafeden bağımsız olarak şimdiye kadar görülen en enerjik ve parlak patlamalar arasında yer alıyor ve onu iki kat daha heyecanlı kılıyor".