Sıtma aşısı Afrika’daki sıtma sorunu için beklenen en büyük adımlardan biriydi. Geçtiğimiz günlerde Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) 2019’da başlanan sıtma aşısı pilot uygulama programı sonuçlarına göre sıtma aşısının yaygın kullanımına onay verdi. DSÖ yöneticisi Dr. Tedros Adhanım Ghebreyesus bu gelişmenin tarihi bir ilerleme olduğunu ifade etti.Sıtma, insanlık tarihini etkileyen en önemli hastalıklardan biri. Sivrisineklerle taşınan sıtma parazitlerinin (Plasmodium cinsindeki 5 tür insanları enfekte edebiliyor.) yol açtığı sıtma hastalığının Afrika’daki parazit türü (Plasmodium falciparum) ölümcül sonuçlara sebep oluyor. Her yıl Dünya üzerinde en çok insan ölümüne sebep olan etkenlerden biri olan sıtmaya karşı aşı geliştirme çalışmaları çok uzun yıllara dayanıyor. Ayıca sıtma ile mücadelede vektör (sivrisinek) kontrolü, sivrisineklerle mücadele gibi yöntemlerde yoğun bir şekilde uygulanıyor.
Günümüzde sıtma özellikle küçük çocuk ve bebek ölümlerinde önemli etkenlerden biri. Her yıl 400 000 insan sıtma sebebiyle hayatını kaybetmekte. Bunların %67’sini ise çocuklar oluşturmakta. Yani neredeyse her 2 dakikada bir çocuk sıtma sebebiyle hayatını kaybetmekte.Sıtma ile mücadele için geliştirilen aşı RTS,S ya da Mosquirix Gana, Kenya ve Malavi’de pilot olarak denendi. Bu pilot denemelerden başarılı sonuçlar alınması ile Sahra altı Afrika’da özellikle orta ve yüksek riskli bölgelerde yaygın bir şekilde kullanılması gerektiği notuyla bu başarılı sonuçlar paylaşıldı.RTS,S/AS01 sıtma aşısı 30 yılllık bir geliştirme sürecine sahip ve GSK tarafından geliştirilmekte. İlk olarak 1987 yılında geliştirilmeye başlanan aşı 2019 yılında pilot uygulama sürecine girdi.Haber kaynağı:https://www.malariavaccine.org/news-events/news/path-applauds-who-recommendation-broader-use-first-malaria-vaccine Görsel kaynağı:Laurens M. B. (2020). RTS,S/AS01 vaccine (Mosquirix™): an overview. /Human vaccines & immunotherapeutics/, /16/(3), 480–489. https://doi.org/10.1080/21645515.2019.1669415
