Bursa Amatör Astronomi Kulübü'nün (BAAK) atölyesini Bursa Science Expo'da gezdik ve dernek hakkında bilgi aldık. BAAK Yönetim Kurulu Başkanı İlhan Vardar ile atölyede bir söyleşi gerçekleştirdik. İlhan Vardar, Science Expo'da atölyeye büyük ilgi olduğunu belirterek, çocukların atölyeden mutlu şekilde ayrıldığını görmenin sevincini paylaştı. Bursa Amatör Astronomi Kulübü Derneği, 2016 yılının kasım ayında 16 bilim sevdalısı tarafından kuruldu. Kurulduğu günden bugüne kadar dernek, Science Expo'da 3 yıldır atölye oluşturuyor. Derneğin kurucuları mühendisler, astronomlar, fizikçiler, fen bilgisi öğretmenleri gibi birçok farklı branştan oluşan kişiler.
İlhan Vardar, derneğin her ne kadar astronomi dalında faaliyet gösteren bir dernek olsa da asıl amacın bilimsel farkındalık yaratmak adına gençlere astronomiyi sevdirmek, bunun yanında da bilimsel görüşü kazandırmak olduğuna dikkat çekti. Vardar, derneğin, davet eden resmi veya özel okullarda Sahte Bilim Paneli, Astro Fotoğrafçılık Paneli, Ötegezegenler Panelleri yaptığını anlattı. Bu panellerin yanısıra dernek, öğrencilerin özelliklerine göre de paneller oluşturuyor.
Işık Kirliliği
İlhan Vardar, BAAK'ın ışık kirliliği konusuna çok önem verdiğini belirterek, "Bursa Nilüfer ilçesinin ışık kirliliği haritasını çıkardık. Sadece 27 km'lik bir alanda ışıkların yanlış konumlandırılmasından dolayı 2 bin 200 hanenin elektrik sarfiyatını gökyüzüne harcadığımızı hesapladık. Işık kirliliği sadece gökyüzünü görmemek değildir; sağlık, doğa, hava kirliliği konularında da önemli bir kavramdır. Özellikle gece çalışan yani doğal olmayan ışıkta çalışan kişilerde ciddi sağlık sorunlarına sebep olabilir." dedi. Örnekler vererek konuyu açıklayan Vardar, devamında ise ekledi: "Meme kanseri oranı yapay ışıkta çalışan hemşirelerde normal yakalanma oranına göre yüzde 30 daha fazla. Bunun dışında hayvanlar üzerinde de ışık kirliliği büyük sorunlara yol açabiliyor. Göçmen kuşlar, yönlerini yapay ışığa doğru çevirdiği için şehirlere ulaşıyor ve yüksek binalara çarpıyor. Yırtıcı veya gece avlanan kuşlar yapay ışıklara yöneldikleri için avcı konumunda iken avlanabiliyor. Çok bilinen bir örneği ise deniz kaplumbağaları. Deniz kaplumbağaları, okyanus ışıklarına doğru hareket etmesi gerekirken sahillerdeki yanlış ışıklandırmadan dolayı karaya doğru bir yönelime giriyor ve denizlere ulaşamıyor."
Bursa Amatör Astronomi Kulübü: "Karanlık gökyüzü parklarını ülkemize kazandıracağız"
İlhan Vardar söyleşinin ilerleyen dakikalarında Türkiye'deki STEM (Bilim, Teknoloji, Mühendislik, Matematik) uygulamalarının başlamasına dikkat çekti. Ancak Vardar, STEM uygulamalarına yönelik bir konudan şikayetçi: "STEM'in yaratıcılık kısmı ülkemizde tüketiciliğe dönüştürülmüş vaziyette. Biz de ekip olarak "Ülkemizde STEM" şeklinde bir panel düzenlemeyi planlıyoruz."
İlhan Vardar, Bursa Amatör Astronomi Kulübü Derneği'nin yaptığı çalışmalara değindi. Vardar, "Panellerimizin dışında gözlemler yapıyoruz. Jüpiter, Satürn, Mars, Venüs gezegenlerini ve elbette uydumuz Ay'ı gözlemliyoruz. Üstelik bu gözlemleri el yapımı teleskoplarla gerçekleştirmekteyiz. Şu anda derneğimiz İçişleri Bakanlığı ile bir proje yaparak 600 öğrenciye ulaşmaya çalışıyor. Özellikle de dezavantajlı bölgelerdeki çocuklara yönelik etkinlikler planlıyoruz. Bu çocuklara astronomiyi sevdirmek ve güneş teleskobuyla güneş gözlemleri yaptırmak hedeflerimiz arasında. Dünyada bulunan karanlık gökyüzü parklarını da ülkemize kazandırmayı amaçlıyoruz. Bunu gerçekleştirebilirsek doğal olarak o bölge bilimsel ve turist çeken bir park haline gelir. Işıklarının doğal ortam gibi olacağı, aydınlık olmayan, gözlerimizin yorulmayacağı bir ortam düşünün; bunu hedefliyoruz. Ayrıca karanlık gökyüzü parklarının içinde bilim atölyeleri olacak. Henüz girişimlerimiz devam ediyor." şeklinde konuştu.
Son olarak İlhan Vardar, sorumuz üzerine Bursa Science Expo'daki atölye hakkında bilgi verdi. Vardar, "Gök Atlası atölyemiz ile 3 yıldır bu şenliğe katılıyoruz. Çocukların gökyüzünü gözlemlemesi önce çıplak gözle daha doğru olur. İlgisi devam eden çocuklar daha sonra teleskopla gözlemlerini yapmalı. Scince Expo'da 3 yıldır yoğun bir ilgi var atölyemize ve son 2 yıldır yılda 600 ila 100 öğrenci ile deney yaptık." dedi.