Otofaji diyeti diye bir şeyin aslında olmadığını biliyor musunuz?

Otofaji konusu Nobel ödülleriyle gündeme geldi. Ancak bu durumdan fayda sağlamak isteyenleri de beraberinde getirdi. Otofaji diyeti gibi aslında bir temeli olmayan ve sadece metabolizmayı strese sokarak sadece otofaji değil, metabolizmanın tüm acil durum sistemlerini teşvik eden uydurma diyet tavsiyeleri hızla yayılmaya başladı. İşin aslını sizlerle paylaşıyoruz, böyle bir diyet uzmanlar tarafından tavsiye edilmiyor. Ve bunun yanı sıra unutulmamalı ki otofaji bir hücre içi mekanizma olup, hem iyi hem de daha kötü metabolik olaylarda yer alabilme potansiyeline sahip.

Otofaji nedir?

 

Bu yıl Nobel ödülü Yoshinori Osumi'nin otofaji konusundaki araştırmasına verildi. Hücre içindeki vaküollerin ve hücrenin kendi içindekileri sindirme mekanizmasını temel alan çalışmada, önemli nokta otofaji ile hücre içi atıkların parçalanıp temizlenmesi ve böylece hücrelerin fonskiyonlarını sağlıklı olarak sürdürmesi. Ancak yaşlılık ile otofaji metabolizması da yavaşlayabiliyor ve hücrelerde istenmeyen protein parçaları birikebiliyor. Bunun yanı sıra otofaji mekanizmasının etkinliğine yönelik ilaç geliştirilmesi de kanser gibi pek çok hastalık içinyeni çözümler sunabilecek potansiyelde.

Otofaji konusu aslında 1960'lardan beri çalışılan ve pek çok Nobel ödülü getiren araştırmaların konusu. Yani yeni bir konu değil, sadece yeni "popüler"leşmiş bir konu.

Otofaji diyeti işe yarar mı?

Ancak, bu popülariteyi farklı değerlendiren bazı yayıncılar, otofajiyi çok farklı anlatmakta, yanlış bilgi vermekte ve hatta bunu bir diyet olarak formüle edip insanların sağlığını riske atmaktalar. " Otofaji diyeti " ya da "otofajik diyet" isimleriyle uydurulan bu diyetlerin bir de detoks etkisi olacağından bahsedilmiş. Ancak detoks olarak yaygın bir şekilde yapılan diyetlerin hem sağlıksız hem de yararsız olduğundan "Detoks ürünleri, asında psikolojik pehriz mi?..." başlığı altında daha önce bahsetmiştik.

Otofaji mekanizması belirtildiği gibi sağlıklı bir metabolizma için olmazsa olmaz mekanizmalardan. Otofaji kısaca aşağıdaki konularda bizler için fayda sağlıyor:

Otofaji'nin işlevleri :

  • Açlık durumunda hücrenin enerjisinin sağlanması
  • Xenophagy yani Ksenofaji , hücre içindeki  mikrobiyal enfeksiyon ajanları ve bunlara ait parçacıkların parçalanması, mikropların sindirilmesi,
  • Hücre içi tamir mekanizmalarına katılım, hasar görmüş organellerin ortadan kaldırılması,
  • Programlanmış hücre ölümü , "letal otofaji",
  • Hayat süresinin uzatılması (Nematod isimli kurtçuklarda gösterilmiş bir çalışma, henüz insanlarla ilgili veri yok.),
  • Homeostasis'in en önemli bileşenlerinden, özellikle egzersiz sonrası kas homeostasisinde rol alması,
  • Eklemlerde koruyucu mekanizmada rol alması, yaşlılıkla azalan otofaji mekanizması ve osteoartrit riskinin artması
  • Tümör baskılamada etkinlik
  • Tümör hücresinin yaşamını uzatma (evet otofaji hem tümör baskılayabiliyor, hemde tümör hücrelerinin uzun ömürlü olmasını sağlayabiliyor.)
  • Hücre ölümü mekanizmasını hızlandırma
  • Kanser için terapötik olarak yeni bir alternatif potansiyeline sahip olması
  • Parkinson hastalığı için çözüm potansiyeli olması

Otofajiyle diyet neden olmaz?

Ancak bu faydaların "3 günlük oruç", "3 günlük otofaji diyeti" gibi tamamen safsata olan yaklaşımlarla ortaya çıkması beklenmemeli. Çünkü otofaji hücre içi bir mekanizma ve bu mekanizmasının etkin çalışması için gereken sinyal yolakları çok değişik olabiliyor.  Ayrıca otofajik diyetle başıklık sisteminin güçlendirildiğine dair yanlış bir diğer yaklaşım daha bulunuyor. Ancak otofaji ve hücrenin mikroorganizmalara karşı korunması bambaşka mekanizmalarla gerçekleşmekte. Yukarıda dikkat çeken bir nokta var:

Otofaji hem tümörleri baskılayabiliyor, hem de tümör hücrelerinin de uzun ömürlü olmasını sağlayabiliyor.

Yani otofaji bir biyokimyasal mekanizma -kısaca hücre içi bir araç- bunun doğru çalışması için insan vücudunun gereksinimi olan dengeli beslenme ve düzenli egzersizden başka fazladan bir şey şu anda yapmanız gerekmiyor. Hastalık durumlarında tedavi amaçlı olarak bu aracın kullanılması için henüz onaylanmış ilaçlar da piyasaya çıkmadığı için sadece otofaji isimini kullanan otofaji diyeti gibi uydurma ve kulaktan dolma bilgilerden uzak durmanız önemli.

Bu sebeple, uzmanların tavsiye etmediği, otofaji diyeti gibi uydurma yaklaşımlardan kendinizi koruyunuz.https://bilimma.com/haberler/aslinda-otofaji-nobel-odulleriyle-dolu-bir-gecmis/

Valente, EM; Abou-sleiman, PM; Caputo, V; et al. (2004). "Hereditary early-onset Parkinson's disease caused by mutations in PINK1". Science. 304 (5674): 1158–60.

Tavassoly, I; Parmar, J; Shajahan-Haq, An; Clarke, R; Baumann, Wt; Tyson, Jj (2015-04-01). "Dynamic Modeling of the Interaction Between Autophagy and Apoptosis in Mammalian Cells". CPT: Pharmacometrics & Systems Pharmacology. 4 (4): 263–272.

Yang, ZJ; Chee, CE; Huang, S; Sinicrope, FA (2011). "The role of autophagy in cancer: therapeutic implications". Mol Cancer Ther. 10: 1533–1541.

Qu X, Yu J, Bhagat G, Furuya N, Hibshoosh H, Troxel A, et al. (2003). "Promotion of tumorigenesis by heterozygous disruption of the beclin 1 autophagy gene". J Clin Invest. 112 (12): 1809–20.

Carames, B; Taniguchi, N; Seino, D; Blanco, FJ; D’Lima, D; Lotz, M (2012). "Mechanical injury suppresses autophagy regulators and pharmacologic activation of autophagy results in chondroprotection". Arthritis Rheum. 64 (4): 1182–1192.

Grumati P, Coletto L, Schiavinato A, et al. (December 2011). "Physical exercise stimulates autophagy in normal skeletal muscles but is detrimental for collagen VI-deficient muscles". Autophagy. 7 (12): 1415–23.

Morselli E, Maiuri MC, Markaki M, et al. (2010). "Caloric restriction and resveratrol promote longevity through the Sirtuin-1-dependent induction of autophagy". Cell Death Dis. 1 (1): e10

Tsujimoto Y, Shimizu S (November 2005). "Another way to die: autophagic programmed cell death". Cell Death Differ. 12 (Suppl 2): 1528–34.

Cuervo AM, Bergamini E, Brunk UT, Dröge W, Ffrench M, Terman A (2005). "Autophagy and aging: the importance of maintaining "clean" cells". Autophagy. 1 (3): 131–40.

Thurston TL, Wandel MP, von Muhlinen N, Foeglein A, Randow F (February 2012). "Galectin 8 targets damaged vesicles for autophagy to defend cells against bacterial invasion". Nature. 482 (7385): 414–8.

Deretic V, Delgado M, Vergne I, Master S, De Haro S, Ponpuak M, Singh S (2009). "Autophagy in immunity against mycobacterium tuberculosis: a model system to dissect immunological roles of autophagy". Curr. Top. Microbiol. Immunol. Current Topics in Microbiology and Immunology. 335: 169–88.

Mizushima N, Yamamoto A, Matsui M, Yoshimori T, Ohsumi Y (March 2004). "In vivo analysis of autophagy in response to nutrient starvation using transgenic mice expressing a fluorescent autophagosome marker". Mol. Biol. Cell. 15 (3): 1101–11.