NASA, Artemis programının bir parçası olarak Ticari Ay Yükü Servisleri (Commercial Lunar Payload Services /CLPS) kapsamında bilim ve teknoloji yüklerini sağlayacak üç ticari Ay iniş servis sağlayıcısı seçti. Her ticari araç, NASA tarafından sağlanan yükleri taşıyacak ve bilim araştırmaları yapacak. Ay yüzeyinde ileri teknolojileri kullanacak olan bu servislerin, NASA'nın 2024 yılına kadar Ay'a inmesinin önünü açacağı öngörülüyor.

NASA Yöneticisi Jim Bridenstine, “Bunun, Amerika’nın uzun yıllardır ilk kez Ay’ın yüzeyine geri döndüğünü ve Artemis Ay keşif planları için ileriye yönelik büyük bir adım olduğunu” söyledi. Bridenstine sözlerine devam etti: "Gelecek yıl, ilk bilim ve teknoloji araştırmamız Ay yüzeyinde olacak. 5 yıl içinde önce bir kadın ardından da bir erkek astronotu Ay'a göndereceğiz.”

NASA yöneticileri, belirli NASA araçlarını Ay'a uçurmayı hedefliyor. NASA, yaz sonunda, hangi uçuşta hangi yüklerin (roketin taşıdığı yükler) uçacağına karar vereceklerini açıkladı. Potansiyel yükler, yeni Ay bilimini yürütecek arazi konumunu belirleme, Ay radyasyon ortamını ölçme, arazi ve astronot aktivitesinin Ay'ı nasıl etkilediğini değerlendirme ve diğer yeteneklerin yanı sıra navigasyon hassasiyetine yardımcı olacak araçlar olarak belirlendi.

NASA'nın anlaştığı şirketler

Intuitive Machines, Ay'daki bilimsel olarak ilginç karanlık bir noktaya beş yük taşımayı önerdi. Foto; Intuitive Machines
  • Pittsburgh, Pennsylvania merkezli Astrobotic, 79.5 milyon dolar bütçe ile 2021’e kadar Ay’ın yakınındaki büyük bir krater olan Lacus Mortis’e 14 adete kadar yük taşıyacağını bildirdi. Astrobotic Technology, Ay ve gezegen görevleri için uzay robotiği teknolojisi geliştiren, bir şirkettir.
  • Houston'daki Intuitive Machines, görev için 77 milyon dolar bütçe sağlıyor. Şirket, Temmuz 2021'e kadar Ay'da bilimsel olarak ilginç bir karanlık nokta olan Oceanus Procellarum'a beş adete kadar yük taşımak istiyor.
  • Orbit Beyond, 97 milyon dolar ile 2020 yılına kadar Ay’ın kraterlerinden birindeki lav ovaları olan Mare Imbrium’a dört adet yük taşımayı teklif etti.
Astrobotic, Ay’ın yakın tarafındaki büyük bir kratere 14 adete kadar yük taşıyabileceğini önerdi. Foto; Astrobotic

NASA'nın Bilim Misyonu Yönetici Yardımcısı Thomas Zurbuchen, “Bu topraklar, Ay’ımızın birçok bilimsel gizemini, Güneş sistemimizi ve ötesini çözmeye daha fazla yaklaşmamızı sağlayacak heyecan verici ticari ortaklıkların başlangıcıdır. Öğrendiklerimiz yalnızca evrene bakış açımızı değiştirmeyecek, aynı zamanda insan misyonlarımızı Ay'a ve sonunda Mars'a hazırlayacaktır.” dedi.

NASA'nın her ortağı, yük taşıma entegrasyonu ve işlemleri, Dünya'dan fırlatma ve Ay'ın yüzeyine iniş dahil olmak üzere NASA'ya uçtan uca ticari yük taşıma hizmetleri sunuyor. Bu ilk görevler, gelecekteki arazi sahiplerinin ve insanların Ay yüzeyine geri dönmeleri için gerekli olan diğer arama sistemlerinin gelişimini sağlayacak. Ayrıca ajansın Mars'ı keşfetmek için astronot hazırlamasına yardımcı olacak.

Orbit Beyond, Ay’ın kraterlerinden birindeki lav ovasına dört adede kadar yük taşımak istiyor. Foto; Orbit Beyond

NASA'nın Houston'daki Johnson Space Center'da bulunan CLPS program yöneticisi Chris Culbert, “Bu duyuru, NASA'nın ticari ortaklarımızla işbirliğinde önemli bir adım atıyor. NASA, bir sonraki Ay keşif turunu mümkün hale getirmek için endüstri ile birlikte çalışmayı istiyor. Seçtiğimiz şirketler, her biri Ay'a ulaşmak için kendilerine özgü yenilikçi yaklaşımlarla, heyecan verici, küçük Amerikan şirketlerinden oluşan farklı bir topluluğu temsil etmekte. Yüklerimizi teslim almak ve insanları Ay'a döndürmek için onlarla çalışmayı dört gözle bekliyoruz.” şeklinde konuştu.

Kaynak;

NASA