Kötü hava koşulları bazen, göçmen kuşların yıllık sonbahar göçleri sırasında yönleri şaşırmalarına ve kendilerini alışık olmadıkları bir bölgede bulmalarına neden olabiliyor. Ancak gözlemlere göre, hava durumunun önemli bir etkisinin olmadığı durumlarda da, kuşlar her zamanki rotalarından çok daha uzağa seyahat edebiliyor.California Üniversitesi ekolojistlerinin hazırladığı yeni bir makale, bu durumun nedenini açıkladı. Dünya'nın manyetik alanındaki bozulmalar, mükemmel havalarda ve özellikle sonbahar göçü sırasında bile kuşların rotalarından çıkmasına neden olabiliyor.
Kuşların Göç Rotalarından Sapma Nedenleri Değerlendirildi
Kuzey Amerika'nın kuş popülasyonlarının giderek azalmasıyla birlikte, kuşların göç rotalarından sapma nedenleri değerlendirildi. Bu değerlendirmeyle bilim insanları, kuşların karşı karşıya oldukları tehditleri ve onlara nasıl uyum sağladıklarını daha iyi anlayabilecek.Örneğin, kendilerini tanımadıkları bir bölgede bulan kuşların, kendilerine uygun yiyecek ve yaşam alanları bulma konusunda zorluklarla karşılaşmaları muhtemel görülüyor. Bu durumun sonucunda kuşlar ölebiliyor.
Kuşlar Jeomanyetik Alanları Görebiliyor
Dünya’nın Kuzey ve Güney Kutupları arasında uzanan manyetik alan, gezegen yüzeyinin hem üstünde hem de altında çeşitli faktörler tarafından üretiliyor. Onlarca yıllık laboratuvar araştırmaları, kuşların gözlerindeki manyetoreseptörleri kullanarak manyetik alanları algılayabildiklerini gösteriyor. California Üniversitesi’nde yapılan yeni çalışma, bu bulgulara ekolojik bir bakış açısıyla destek veriyor.Makalenin ilgili yazarı ve California Üniversitesi ekoloji ve evrimsel biyoloji doçenti Doç. Dr. Morgan Tingley, kuşların jeomanyetik alanları görebildiklerine dair kanıtların arttığını söyleyerek, "Bilinen bölgelerde kuşlar coğrafyaya göre yön bulabilirler, ancak bazı durumlarda onlar için jeomanyetizmayı kullanmak daha kolaydır" diye konuştu.
Jeomanyetik Alan Bozulursa Kuşların Rotası Bozulabilir
Ancak kuşların jeomanyetik alanları kullanarak yön bulma yetenekleri, bu manyetik alanlar bozulduğunda bozulabiliyor. Bu tür bozulmalar, örneğin, özellikle güneş lekeleri ve güneş patlamaları gibi yüksek güneş aktivitesi dönemlerinde güneşin manyetik alanından ve ayrıca diğer kaynaklardan gelebiliyor.Doç. Dr. Tingley, "Jeomanyetik alan bozulursa, bu durum kuşları rotasından çıkaran bozuk bir harita kullanmaya benzeyecektir" dedi.California Üniversitesi’nde doktora öğrencisi olan baş araştırmacı Benjamin Tonelli, Tingley ve doktora sonrası araştırmacı Casey Youngflesh ile birlikte çalışarak 1960 ile 2019 yılları arasında yakalanıp serbest bırakılan 152 türü temsil eden 2,2 milyon kuştan elde edilen verileri karşılaştırmak için çalıştı.
Özellikle Sonbahar Göçü Sırasında Kendini Gösteriyor
Genellikle hava durumu gibi faktörler kuşların rotasını şaşırmasına neden olsa da, araştırmacılar beklenen menzillerinin çok dışında yakalanan kuşlar ile hem sonbahar hem de ilkbahar göçleri sırasında meydana gelen jeomanyetik bozulmalar arasında güçlü bir ilişki keşfetti. Yazarlar bu ilişkinin özellikle sonbahar göçü sırasında belirgin olduğunu ifade etti.Jeomanyetik bozulmalar, hem genç kuşların hem de yaşlı kuşların yön bulmasını etkiledi.