Bilim insanları, Fransa’da karıncalar üzerine ilginç bir araştırma gerçekleştirdi. Bu araştırmaya göre karıncalar, kanserli hücreyi sağlıklı hücreden ayırt edebiliyor. Bu çalışma sayesinde karıncaların eğitilerek kanserli hücreyi tespit edebileceği gözlemlendi. Pek çok bilimsel çalışmada faydalanılan koklayıcı köpeklerin yerini, maliyetinin daha az olması nedeniyle karıncaların alabileceği konusu gündeme geldi.
Kanserin Erken Tespiti İçin Ucuz ve Verimli Bir Araç
Sorbonne Paris Nord Üniversitesi’nde bir grup araştırmacının yaptığı çalışma iScience üzerinden yayınlandı. Yayınlanan bilimsel makalede, “Kanser dünyada önde gelen ölüm nedenleri arasında gelir. Halk sağlığı için kritik bir zorluğu vardır. Kanserin erken tespiti için ucuz ve verimli bir araç geliştirmek gerekiyor” şeklinde açıklama yapıldı. Araştırmada ölüm oranı yüksek bir hastalık olarak bilinen kanserin, daha az maliyetle ve verimli bir şekilde erken tespitinin amaçlandığı duyuruldu.Bu çalışmada kanser hücrelerinde bulunan uçucu organik bileşikler (Volatile Organic Compounds- VOC)’den yola çıkıldı. Araştırmacılar kanser hücrelerinin farklı yapıda VOC’lar ürettiğini söyleyerek, “Köpekler koku alma bağlantılı öğrenme yoluyla VOC’ları tespit edebilir. Ancak köpekleri eğitmek maliyetli ve zaman alan bir iştir. Karıncalar da gelişmiş koku alma duyusuna sahiplerdir ve hızla eğitilebilirler” dedi. Karıncaların koku duyularını araştıran bilim insanları, “Belirli karıncaların, insan kanser hücrelerinin kokusunu öğrenmek, ezberlemek ve güvenilir bir şekilde algılamak için yalnızca birkaç eğitim denemesine ihtiyaç duyduğunu gösteriyoruz” diye belirtti.
Eğitimli Karıncalar Birer Biyo-Dedektör
Yapılan bu araştırmada belirli bir karınca türü olan Formica Fusca ’nın, kanserli hücre ile sağlıklı hücreyi birbirinden ayırt edebildiği ortaya koyuldu. Çalışmada karıncalar kanserli hücrenin VOC kokusuna bağlı olarak yiyecekle ödüllendirildi. Bu sayede klasik koşullanma yoluyla karıncaları eğiten araştırmacılar, karıncaların kanserli hücreyi tanıyabildiğini saptadı. Bu önemli çalışmaya imza atan bilim insanları, karıncaları “uygun fiyatlı birer biyo-dedektör” olarak görüyor ve hızlıca eğitilebilmeleri yönünü vurguluyor.Eğitimden sonra karıncaların sağlıklı ve kanserli iki meme hücresi karşısında tepkisini inceleyen araştırmacılar, ilginç sonuçlara ulaştı. Karıncaların net bir şekilde, koşullandıkları hücrenin etrafında daha fazla zaman geçirdikleri gözlemlendi. Bu sayede araştırmanın sonucu “Karıncalar, VOC (uçucu organik bileşikler)’lar aracılığıyla kanser hücrelerini tespit eder” şeklinde duyuruldu.
Karıncaların Koku Yeteneği Köpeklere Eş Değer
Araştırmacılar günümüzde bilimsel çalışmalarda sıklıkla kullanılan köpekler ile ilgili de şunları söyledi, “Köpekler kanserin biyo-dedektörleri olarak en sık kullanılan hayvanlardır. Çünkü koku ayırt etme kabiliyetleri fazladır. Ancak köpek kullanımı, yavaş öğrenmeleri açısından dezavantajlıdır. Karıncaların algılama yetenekleri de, biyo-dedektör köpeklere eş değerdir. Bu sebeple hızlı ve kolay olarak kullanılabilen karıncalar daha avantajlı bir yöntemdir”. Gelecekte karıncaların kanserin erken teşhisinde kullanılması bekleniyor.Kaynak: iScience