Kanser nedir ve nasıl gelişir? Bu soruların detaylı yanıtları kanserin daha hızlı teşhis ve tedavisi için kritik bir önem taşımakta. Son çalışmalarla San Diego Üniversitesi'ndeki araştırmacılar, vücuttaki kanserli dokuyu bulmak için yeni bir algoritma geliştirdiler. Hastalıklı hücrelerden alınan örneklerin kimyasal olarak etiketlenmesi ve bu etiketlerin kanda takip edilmesiyle daha hızlı teşhis ve tanınında önü açılacak. Kandan yapılacak analizlerle kanserli dokunun bulunması ve teşhisi pek çok hasta ve hasta yakını için yeni bir umut olarak görülüyor.
Kanser Nedir? Malign Tümör, Benign Tümör Nedir?
Kanser (kitlesel neoplazi) dokusu olan tümör, otonomi kazandığı için amaçsızca üreyebildiği gibi normal dokulardaki gibi bir sınır olmadığı için sınırsızca üreyebilir. Malign (kötü huylu) tümörler kanser olmasına rağmen, benign (iyi huylu) tümörler de teşhis anında içimizi bir nebze rahatlatsa da kişide psikolojik olarak negatif etkilere sebep olabilir.
Tümörlerin üremesi herhangi bir kontrol mekanizması ile tam olarak kontrol edilemediği için kontrolsüzce ürerler. Kötü huylu tümörler kanserle ilerledikçe başka doku ve organlara yayılır, iyi huylu tümörler ise sadece oldukları yerde büyüyebilir farklı doku ve organlara yayılmazlar. Tümör tanısı için en yaygın kullanılan yöntemlerden biri olan histopatolojik incelemede tümörden alınan doku karakterize edilir.
Kanser Teşhisi ve Yeni Yaklaşım
Yeni kanser teşhisi yöntemi, kanserli dokulardan kana salınan kimyasal sinyallerin takip edilmesi temeline dayanmakta. Kaliforniya eyaletindeki San Diego Üniversitesi'nden Kun Zhang, "Daha önce olağan yoldan vücutta kanserli hücrelerin izlerini arayıp, nerede oluştuklarını anlamaya çalışıyorduk, diğer hücrelerin gönderdiği kimyasal sinyalleri fark ettiğimizde, kombinasyonlarının vücutta tümör var mı ve vücudun neresinde olduğunu anlamamıza imkân tanıdığını anladık" diye anlattı.
Kendi ekibinin insan vücudundaki her dokunun DNA moleküllerinin yüzeyinde epigenetik işaretler olarak da bilinen kimyasal etiketlerin bulunduğunu fark ettiğini söyledi. Zhang’ın bu ifadeleri kanseri olan hastalarına ve yakınlarına umut vaat ediyor. DNA metilasyonu olarak bilinen bu durumu, hücre dışında kan plazmasında serbest bulunan DNA fragmentlerinde inceleyen ekip, böylece kanserli dokulara ait parçaları ayırabildiler.
Biyologlar tarafından geliştirilen algoritmada; vücudun 10 farklı organ ve dokusundan alınan kanser hücreleri örneklerindeki kimyasal etiketleri hesaplanıyor. Böylece kandaki kansere ait izlerin doğduğu yerin tespit edilmesine imkan sağlanıyor.
Tıp alanında meydana gelen önemli ilerlemelere rağmen konu önemini koruyor. Kanserde ve kansere karşı verilen zorlu mücadelede erken tanı büyük önem taşıdığı bilinen bir gerçek. 100’e yakın kanserin türü olduğunu göz önüne alırsak bu tarama yönteminin erken ve kesin teşhis sayesinde kanserli hastalardaki ölüm oranını azaltabileceği umuluyor.