James Webb Uzay Teleskobu'nun önceden açıklanan ilk bilimsel hedefleriyle ilgili çalışmaları ve fotoğrafları yayınlandı. Webb teleskobunun ilk derin alan çalışması olan bu fotoğraflarda Karina Bulutsusu, WASP-96 b (spektrum), Güney Halka Bulutsusu, Stephan Beşlisi ve SMACS 0723 galaksi kümesi görüntülendi. SMACS 0723 Galaksi kümesinin ilk görüntüleri dün Joe biden tarafından basınla paylaşılmıştı. Bugün ise diğer hedeflerle birlikte detaylı bilimsel veri ve fotoğraflar tüm dünyayla paylaşıldı.
İşte James Webb Uzay Teleskobunun çektiği fotoğraflar
James Webb Uzay Teleskobunun çektiği görüntüler 12 Temmuz 2022’de Türkiye saati ile 17:30’da canlı olarak ilk elde ettiği bilimsel görüntülerin dünyayla paylaşıldı. NASA, ESA, CSA ve Uzay Teleskobu Bilim Enstitüsü'nün ortak çalışması ile eldde edilen bilimsel veriler yayınlandı. İşte o fotoğraflar ve bilgiler:
1) Karina Bulutsusu
Karina Bulutsusu, güney takımyıldızı Karina’da, Dünya’dan yaklaşık 7 bin 600 ışık yılı uzaklıkta bulunmakta. Karina Bulutsusu gökyüzündeki en büyük ve en parlak bulutsulardan biri. Bulutsular, aynı zamanda nebulalar, yıldızların oluştuğu kozmik toz, hidrojen, helyum ve iyonize gazlardan oluşan ve geniş alanlara yayılan bulutsu yapılardır. Karina Bulutsusu, Güneş’ten birkaç kat daha büyük olan birçok büyük yıldıza ev sahipliği yapmaktadır.Karina bulutsusu adeta yıldızlarla bezenmiş "dağlar" ve "vadilerden" oluşmuş gibi görünür ancak aslında burası Karina Bulutsusu'ndaki NGC 3324 adlı yakındaki, genç, yıldız oluşturan bir bölgenin sınırıdır. James Webb Uzay Teleskobu tarafından kızılötesi dalga boyunda yakalanan bu görüntü, daha önce görünmeyen yıldız doğum alanlarını ilk kez ortaya koyuyor.Webb'in "Kozmik Uçurumlar" olarak adlandırılan bu görseli gerçekte NGC 3324'ün içindeki dev, gazlı boşluğun kenar kısımlarıdır. Bu görüntüdeki en yüksek "tepeler" yaklaşık 7 ışıkyılı yüksekliğindedir. Boşluklu bölge ise bu fotoğrata görülen alanın üzerinde, balonun merkezinde yer alan son derece büyük, sıcak, genç yıldızlardan gelen yoğun morötesi radyasyon ve yıldız rüzgarları tarafından bulutsudan oyulmuştur.
2) Sıcak Gaz Devi Dış Gezegen: WASP-96 b (spektrum verisi)
WASP-96 b, Güneş sistemimizin dışında bulunan, çoğunlukla gazlardan oluşan dev bir gezegen olup yeni yayınlanan çalışmada su buharı barındırabileceğine işaret eden veriler elde edilmiştir. James Webb Teleskobu'nda bu dış gezegeni oluşturan maddelerin keşfedilmesi hedeflenmişti. Jüpiter’in kütlesinin yaklaşık yarısına sahiptir olan bu gezegen 2014 yılında keşfedilmişti. Bugün ise ilk kez bir eksogezegenin atmosferinde bulut olabileceği tespit edildi. Bu bulgu spektrum olarak paylaşıldı.
3) Güney Halka Bulutsusu
Güney Halkası veya Sekiz Patlamalı bulutsu, ölmekte olan bir yıldızı çevreleyen genişleyen bir gaz bulutu ve gezegenimsi bir bulutsu oluşumu olarak bilinmekteydi. Çapı yaklaşık yarım ışık yılıdır. Sekiz Patlamalı bulutsu ya da Güney Halkası Bulutsusu Dünya’mızdan yaklaşık 2 bin ışıkyılı uzaklıkta bulunuyor. Bu bulutsu da patlayarak ölmekte olan yıldızın detaylı görünümünü iki farklı dedektörle tespit ettiler.Merkezde bir yörüngede bulunan iki yıldız dikkati çekiyor. James Webb'in kızılötesi fotoğrafları bu karmaşık sistemle ilgili yeni ayrıntılı veriler içeriyor. Soldaki fotoğraf Webb'in Yakın Kızılötesi Kamerasından (NIRCam) alınan görüntüde yıldızlar – ve onların ışık katmanları detaylı olarak görünüyor, Webb'in Orta Kızılötesi Enstrümanından (MIRI) alınan sağdaki görüntü ise ilk kez ikinci yıldızın tozla çevrili olduğunu gösterdi. Daha parlak olan yıldız, yıldız evriminin daha erken bir aşamasında bulunuyor ve muhtemelen gelecekte kendi gezegenimsi bulutsusunu da oluşturması tahmin ediliyor.
4) Stephan Beşlisi
Webb teleskobuyla incelenen bir diğer oluşum yaklaşık 290 milyon ışıkyılı uzaklıkta bulunan Stephan Beşlisi, Pegasus takımyıldızında yer almaktadır. 1877’de keşfedilen ilk kompakt gökada grubudur. Beşli içindeki beş gökadadan dördü, birbiri etrafında dönmektedir.Bugün, NASA'nın James Webb Uzay Teleskobu, Stephan'ın Beşlisini yeni bir bakışla gösterdi Bu muazzam beşli galaksi fotoğraafı, Webb teleskobunun şu anda elde ettiği en büyük görüntüdür. Ay'ın çapının yaklaşık beşte birini kaplayacak kadar büyük olan bu görüntü 150 milyondan fazla pikselden oluşmuş olup yaklaşık 1.000 ayrı görüntü dosyası kullanılarak hazırlanmıştır. Webb'den alınan veriler, galaktik etkileşimlerin erken evrende galaksi evrimini nasıl yönlendirmiş olabileceğine dair yeni bilgiler sağlamıştır.Güçlü, kızılötesi ve son derece yüksek çözünürlüğü ile Webb, bu gökada grubunda daha önce hiç görülmemiş ayrıntıları gösterdi. Milyonlarca genç yıldızın parıldayan kümeleri ve yeni yıldız doğumunun gerçekleştiği yıldız patlaması bölgeleri görüntüde dşkkat çeken ayrıntılar. Gaz, toz ve yıldızların geniş kuyrukları, kütle çekimi etkileşimleri nedeniyle galaksilere çekildiği fark edilmektedir. Çarpıcı bir diğer bulguysa, görseldeki gökadalardan biri olan NGC 7318B'nin bu gökada kümesini parçalarken oluşturduğu devasa şok dalgalarını yakalamasıdır.
5) SMACS 0723
Diğerlerinden farklı olarak SMACS 0723 uzayda bir alandır. Ön plandaki devasa gökada kümeleri, arkalarındaki nesnelerin ışığını büyütüp kırarak, hem aşırı uzak hem de özünde soluk gökada topluluklarına derin bir alan görünümüne izin veren bir bölgedir.NASA'nın James Webb Uzay Teleskobu, bugüne kadar uzak evrenin en derin ve en keskin kızılötesi görüntüsünü kaydetti. Webb'in İlk Derin Alan çalışması olarak bilinen SMACS 0723 gökada kümesinin bu görüntüsü önceden görülmemiş ayrıntıları içeriyor.Kızılötesinde şimdiye kadar gözlemlenen en soluk nesneler de dahil olmak üzere binlerce galaksi, Webb teleskobunun fotoğrafında ilk kez ortaya çıktı. Uçsuz bucaksız evrenin bu dilimi, yerdeki biri tarafından kol mesafesinde tutulan yaklaşık bir kum tanesi büyüklüğünde bir gökyüzü parçasını kaplıyor.Başkan Joe Biden, 11 Temmuz Pazartesi günü bir Beyaz Saray etkinliği sırasında bu fotoğrafı açıklamıştı.
James Webb Uzay Teleskobu ne buldu?
James Webb Uzay Teleskobu pek çok ilk kez tespit edilen nesneyi görüntüledi, pek çok astronomi fenomenin tespit etti ve görünür kıldı. Karina bulutsusu, WASP-96 b, Güney Halka Bulutsusu, Stephan Beşlisi galaksi kümesi ve SMACS 0723 galaksi kümesinde pek çok ilk bulguyu kaydetti.Karina Bulutsusu'ndaki NGC 3324 adlı, genç, yıldız oluşturan bir bölgenin sınırının fotoğraflarını çekti. James Webb Uzay Teleskobu tarafından kızılötesi dalga boyunda yakalanan bu görüntüde daha önce görünmemiş yıldız doğum alanları ilk kez ortaya çıkarıldı. Sıcak gaz devi olan dış gezegen WASP-96 b'ye ait Webb teleskobuyla elde edilen spektrum verisi ilk kez Güneş Sistemi dışındaki bir gezegende su bulutu olabileceğini buldu. Webb'in Orta Kızılötesi Enstrümanından (MIRI) alınan Güney Halka bulutsusu görüntüsü ise ilk kez bu sistemdeki ikinci yıldızın da tozla çevrili olduğunu gösterdi. Steephan Beşlisi galaksi kümesinde ise bu galaksilerin birbirleri etrafında kütle çekimsel hareketlerini ve bu sebeple oluşan kırılımları ayrıca bu bölgede daha önce tespit edilmemiş ayrıntıları ilk kez kaydetti. SMACS 0723 galaksi kümesinde ise Webb teleskobunun fotoğrafında bu bölgede daha önce tespit edilmemiş binlerce yeni galaksinin valığı ilk kez keşfedildi.Kaynak: https://www.nasa.gov/webbfirstimages