Google kuantum bilgisayarlar ile yaptığı bir hesaplamada, "kuantum üstünlüğe" ulaştığını iddia ediyor.Financial Times gazetesinin 20 Eylül Cuma günü yayımladığı habere göre, Google, günümüzün en güçlü bilgisayarlarının kabiliyetinin ötesinde hesaplamalar yapabilen ilk kuantum bilgisayarı geliştirdiğini ileri sürüyor. Google, yorumcuların görüşlerine göre "kuantum üstünlüğe" ulaştığını iddia ediyor.Henüz hakem sürecinde olan çalışma, "yanlışlıkla" Internet ortamında yayımlandı ve daha sonra kaldırıldı. Makaleye göre, Google'ın kuantum bilgisayarı, "rastgele örnekleme" sorununu, klasik bilgisayarlara göre çok daha hızlı bir şekilde çözdü. Makalede, Google'ın, "kuantum üstünlüğü", en hızlı klasik bilgisayarlarla 10 bin yılda çözülmesi beklenilen sorunu, 200 saniyede çözerek sağladığı yazıldı.California Üniversitesi'nden deneysel fizikçi John Martinis tarafından yönetilen Google, ilk olarak 2017 yılının sonuna kadar kuantum üstünlüğüne ulaşacağını öngörüyordu. Ama 72 kübitle birbirine bağlanan sistemin kontrolünün çok zor olduğu anlaşıldı. Sonunda Sycamore kod adlı, 53 kübitlik bir sistemi kullandılar. Sistem, yalnızca tek ve oldukça teknik bir hesaplama yapabiliyor. Pratik sorunları çözmek için kuantum araçlarının kullanımı hala yıllar sürmekte. Ancak Google araştırmacıları, sistemi, "tam ölçekli kuantum hesaplama yolunda bir dönüm noktası" olarak nitelendirdi.Kuantum bilgisayarlar, klasik fiziğin sınırlarının ötesine uzanan özellikleri kullanacak. Klasik bir masaüstü bilgisayarın biti 0 veya 1 olmak üzere iki olası değere sahipken, kuantum bitleri aynı anda iki olasılığa da sahip olabilir. Kübitler bir araya gelerek, temsil edebildikleri durum sayısını katlayarak milyonlarca olasılığı anında hesaplamayı mümkün kılabiliyor.Bazı araştırmacılar, kuantum bilgisayarlarının geleneksel bilgisayarları hızlı bir şekilde ele geçireceğini ve hesaplamada bir devrim getireceğini söylemek için erken olduğunu söylüyor.Google, konu hakkında henüz bir açıklama yapmadı.
Google makaleyi yayımladıktan sonra kaldırdı
Bilgisayar mühendisi ve yazar Cem Say, Financial Times'ın haberini paylaşarak konu hakkında yorum yaptı. Cem Say, haberi, "Financial Times'a göre Google nihayet 'kuantum üstünlük' seviyesine geldiğini (yani kuantum bilgisayarıyla, en hızlı klasik bilgisayarın bile binlerce yıl gereksineceği bir hesabı kısa sürede yaptığını) iddia eden bir raporu önce Internet'e koyup sonra kaldırmış." şeklinde ifade ederek duyurdu.Cem Say'ın tweeti;https://twitter.com/say_cem/status/1175154459363725312Cambridge Üniversitesi'nde fizik profesörü olan Mete Atatüre, Cem Say'ın tweetine yanıt verdi. Prof. Dr. Atatüre, "Asıl akademik makalenin yayını öncesinde haber ambargosu olduğundan kaldırıldı galiba, yoksa Martinis ekibinin kuantum üstünlüğe ulaştığını duyuyorduk. Ancak bu üstünlük her tür hesapta değil sadece 'rastgele örnekleme' adlı algoritmada gösterilebildiğini tahmin ediyoruz." dedi.Prof. Dr. Mete Atatüre'nin tweeti;https://twitter.com/MeteAtature/status/1175318180992028673Almanya Humboldt Üniversitesi'nde doktora sonrası araştırmacı olan fizikçi Dr. Mustafa Gündoğan, konuyu açıklayan bir tweet attı. Dr. Gündoğan, tweetinde, "Yanlışlıkla yayınlanan bir NASA sayfasına göre Google'ın süperiletken tabanlı kuantum işlemcileri 'random sampling (rastgele örnekleme)' problemini klasik işlemcilere göre çok daha hızlı çözerek (200 saniye vs. 10000 yıl) 'quantum supremacy' denilen üstünlüğü göstermiş." yazdı.Dr. Mustafa Gündoğan'ın tweeti;https://twitter.com/mustgundogan/status/1175365009196617728?s=12Kaynaklar;Financial TimesMakale