Gün geçtikçe hayatımızda daha fazla yer kaplayan, çoğu zaman sohbetlerimize konu olan siyaset bilimi hakkında birçok şey söylendi. Peki, siyaset bilimi geçmişten bugüne nasıl bir ilerleme kaydetti? Biz siyaseti ne sanıyoruz, siyaset bilimi aslında nedir?Son zamanlarda ikili ilişkilerimizde, sosyal çevremizde belirleyici bir sohbet konusu hâkim: Siyaset
“Siyaset” kelime anlamıyla ne ifade ediyor?
Siyaset kelime kökü itibariyle Arapça “seis” kelimesiyle aynı kökten gelmektedir. Islah etmek, idare etmek anlamını taşır. Osmanlı döneminde “cezalandırmak, ölüm cezası” olarak kullanıldığı dönemlerde tarihe not düşülmüştür.Yunan siyasi tanımında ise “Polis’e (kent devleti) ait yönetim biçimleri” olarak tanımlanmıştır.Sosyal bilimci Duverger’ye göre siyaset bilimi, hem bir çatışma ve iktidar kavgası hem de toplumun bütün üyelerinin yararına olabilecek bir düzen yaratma aracıdır. Günümüzde ise TDK karşılığı, “Devlet işlerini düzenleme ve yürütme sanatıyla ilgili özel görüş ve anlayış” şeklindedir.Siyaset bilimi geçmişte dar bir alanda sadece devlet ve iktidarlar üzerinde çalışırken günümüzde, siyasi kararların değerlendirmesi, sosyal grupların kararı, toplumsal yapı ve siyaset ilişkisi, devlet kökeni, siyasi gelişim gibi konular üzerinde çalışmaktadır. Siyaset bilimi bu konular üzerinde çalışırken tarih, felsefe, coğrafya, gazetecilik, siyasal antropoloji ve sosyal politika alanlarıyla bağlantılıdır ve yardım alır. Araştırma alanı genişledikçe, diğer bilim dallarıyla bağlantısı da artar.
Siyaset Biliminin Tarihi
Aristo, “politika” eserinde bilimleri sınıflandırırken politikayı yani siyaseti insan etkinliklerinin en kapsamlısı olarak sınıflandırmış ve bilgi hiyerarşisinin en üstüne yerleştirip “üstün bilim” olarak adlandırmıştır. Bu bağlamda Aristo siyaset biliminin öncüsü olarak kabul edilir. Aristo’dan itibaren 20. Yüzyıla kadar olan süreçte siyaset bilimi diğer sosyal bilimlerin içerisinde kendine yer bulmuştur. Siyasetin ayrıca bir bilim olarak gelişmeye başlaması ise 2. Dünya savaşından sonrayı bulur. 1948 yılında ise UNESCO’nun öncülüğünde bugünkü formuna ulaşmıştır.
Siyaset Biliminin konusu nedir?
Siyaset bilimi siyasi iktidarları ve siyasal olayları kendinde özgü bilimsel yöntemlerle araştırma konusu olarak ele alır. Aynı zamanda siyasi iktidarların oluşumunu, ele geçirilmesini, işleyişini, kullanılmasını, sınırlandırılmasını ve bu olayları etkileyen iç ve dış siyasal olayları davranışsal boyutları inceler.
Siyaset Bilimcinin çalışma alanları nelerdir?
Bir siyaset bilimcinin belli başlı çalışma alanı vardır. Bu çalışma alanlarını şöyle sıralayabiliriz:Seçimler, ulusal ve uluslararası kamuoyu, kamuoyu yoklamaları, siyasal partiler, baskı ve çıkar grupları, siyasal ideolojiler. Ayrıca UNESCO politika biliminin sınırlarını şöyle bildirilmiştir:
- Siyaset teorisi
- Siyasal Kurumlar
- Toplumsal Katmanlar
- Uluslararası İlişkiler
Siyaset Bilimi kapsamında siyasi iktidar nedir?
Tüm toplumu etkileyen yaptırım gücüne siyasi iktidar denir. Bu düzenin sağlanması ve devletin baki kalması için siyasi iktidarlar fiziki ve psikolojik güç kullanma hakkına sahiptir. Siyasi iktidarları ele geçirmenin ise üç yolu vardır. Bunlar itibar yoluyla iktidar olma, zor kullanarak iktidar olma, otorite yoluyla iktidar olma olarak sıralanabilir.