Everest Dağı, Çin ile Nepal sınırında bulunur ve dünyanın en yüksek dağı olarak kabul görür. Everest Dağı, dağcılar için büyük tecrübelere ev sahipliği yaparken, kimi dağcılar tırmanışlarında hayatlarından olmaktadır.Everest'e tırmanan dağcılardan kimileri geçirdikleri kazalardan dolayı veya donarak ölür. İlk çıkış denemesinden bu yana zirvede yaklaşık 300 dağcı öldü ve cesetlerin üçte ikisinin hala kar altında ve buzullarda gömülü olduğu düşünülüyor.Nepal Dağcılık Birliği eski başkanı Ang Tshering Sherpa, “Küresel ısınma nedeniyle buz tabakası ve buzullar hızla eriyor ve yıllar boyunca gömülü kalan cesetler artık ortaya çıkıyor. Son yıllarda ölen bazı dağcıların cesetlerini bulmuştuk ancak gömülü kalan eski cesetler şimdi ortaya çıkıyor." dedi.Everest'te irtibat alanında çalışan devlet memuru şunları ekledi: "Son yıllarda Everest'teki farklı bölgelerden yaklaşık 10 ceset çıkardım ve şimdi daha da fazlası ortaya çıkıyor."Nepal Sevk Operatörleri Birliği (EOAN) çalışanları cesetleri dağdan halatlarla indiriyor. EOAN yetkilileri, cesetleri indirmenin hiç kolay olmadığını söylüyor.Nepal devlet kurumlarının ortaklık yaptığı işlerde katılımını gerektiren yasalara dikkat çeken EOAN Başkanı Dambar Parajuli, "Bu konunun hem hükümet hem de dağcılık endüstrisi tarafından önceliklendirilmesi gerekiyor." dedi.

Cesetler birer birer ortaya çıkıyor

2017'de, ölü bir dağcının eli Kamp 1'de görüldü. Sevk operatörleri, cesedi hareket ettirmek için Sherpa topluluğunun profesyonel dağcılarını kullandı. Aynı yıl, Khumbu Buzulu'nun yüzeyinde başka bir ceset ortaya çıktı.Dağcılar, buz çağlayanı olarak da bilinen Khumbu'da, çoğu ölü vücudun son yıllarda ortaya çıktığını söyledi. Ölü cesetlerin açığa çıktığı bir başka yer ise, nispeten düz olan Güney Dağ Geçidi denilen Kamp 4 bölgesi. Bölgede aktif bir sivil toplum örgütünden bir yetkili, "Son birkaç yıl içinde ana kampta da cesetlerin elleri ve bacakları ortaya çıktı. Ana kamptaki ve çevresindeki buz seviyesinin düştüğünü ve bu yüzden cesetlerin açığa çıktıklarını fark ettik.” şeklinde konuştu.

<em>4 numaralı kampın zemini düz olduğu için cesetler görünmekte. Foto; Doma Sherpa</em>
Everest Dağı'nda buzullar eriyor

Birçok araştırma, Everest bölgesindeki buzulların, Himalayaların çoğunda olduğu gibi, hızlı bir şekilde erimekte ve incelmekte olduğunu gösteriyor. 2015 yılında yapılan bir araştırma, Khumbu Buzulu'ndaki göletlerin erime nedeniyle genişlediğini ortaya koydu.Nepal ordusu, eriyen buz sularının tehlikeli seviyelere ulaşmasından sonra 2016'da Everest Dağı yakınlarındaki Imja Gölü'nü boşalttı.İngiltere'deki Leeds ve Aberystwyth üniversitelerinden biliminsanlarının da dahil olduğu araştırma ekibi, geçtiğimiz yıl Khumbu Buzulu'nu deldi ve buzun beklenenden daha sıcak olduğunu tespit etti.

<em>Khumbu'da genişleyen ve birleşen göletler. Foto; C. Scott Watson</em>
Cesetlerin görünmesinin diğer sebebi buzulların hareketi

Cesetlerin gün yüzene çıkmasının tek sebebi buzulların erimesi değil. Dağcılar, buzulların erimesinin yanı sıra Khumbu Buzulu'nun hareketi nedeniyle cesetlerin açığa çıktığını söylüyor. Nepal Ulusal Dağ Rehberleri Birliği Başkan Yardımcısı Tshering Pandey Bhote, "Khumbu Buzulu'nun hareketi nedeniyle zaman zaman ölü bedenleri görüyoruz." dedi.Everest Dağı'ndaki cesetlerin bir kısmı dağcılar için simge yapılar olarak görülmekteydi. Ayrıca cesetleri yüksek kamplardan çıkarmak hem pahalı hem de zor. Uzmanlar, cesetleri indirmenin maliyetinin 40 bin ila 80 bin dolar arasında olduğunu söylüyor.NMA'nın eski başkanı Ang Tshering Sherpa, "En zorlu geri kazanımlardan biri, zirveye yakın olan 8.700 metre yükseklikteki cesetti. Vücut tamamen donmuş ve 150 kg ağırlığındaydı ve bu yükseklikte zor bir yerden kurtarılması gerekiyordu." diyerek bir örnek verdi.Alan Arnette ise, ölen dağcıların birçoğunun dağlarda kalmaktan hoşlanacağını ifade ederek, “Tırmanma yolundan taşınmaları gerekmedikçe ya da aileleri onları istemedikçe, onları çıkarmak saygısızlık olarak görülecektir.” dedi.Kaynak; BBC