İklim krizi etkilerini tüm hızıyla gösteriyor. Kuzey Kutup Bölgesi'nde yaşayan hayvanların takibiyle elde edilen veriler, iklim değişiminin etkisiyle kaya kartallarının daha erken göç etmeye başladığını ve ren geyiklerinin daha erken doğum yaptığını gösteriyor. Kuzey Kutup Bölgesi'nde (Arktik) elde edilen veriler, karibudan (ren geyiği) kartallara ve balıklara kadar tüm Arktik canlılarının iklim krizi sebebiyle farklı davrandığını ortaya koyuyor. Son 29 yılda gerçekleştirilen 200'den fazla çalışmanın analizini yapan araştırmacılar, 6 Kasım'da Science dergisinde yayımladıkları çalışmada tüm Arktik canlıların krizden etkilendiğini belirtiyor. Makalenin yazarlarından Ohio Eyalet Üniversitesinden inşaat, çevre ve jeodezik mühendisliği profesörü Dr. Gil Bohrer, "Baktığınız her yerde değişiklikler var, her şey değişiyor." dedi.Mobilite (devinirlik, hareketlilik) verileri, pandeminin başlangıcında insanların evde daha fazla zaman geçirdiğini göstermesi gibi, hayvanlar dünyasında neler olup bittiğini anlamamıza da yardımcı olabiliyor. İnsanların aksine, hayvanlar yerelleşmek için günlerinin çoğunu ceplerinde akıllı bir cihazla geçirmez. Bunun yerine, insanlar göze batmayan GPS cihazlarıyla farklı hayvanları takip etti. Bu uygulama onlarca yıldır devam ediyor. Kuş ve balık göçü hakkında verilere bu şekilde sahip oluyoruz ve bazı canlıların yaşam alanlarında nasıl hareket ettiklerini ve iklim değişikliğine nasıl tepki verdiklerini anlayabiliyoruz. Maryland Üniversitesinden Eliezer Gurarie, iklim krizi etkilerinin takip edildiği araştırma bulgularını, "Hayvan hareketlerini çok geniş ölçekte izleme yeteneğine sahibiz. Görünüşe göre hayvanlar yıllardır farkında olmadan iklim değişikliklerine tepki veriyor ve uyum sağlıyor." sözleriyle izah etti.
Verilere göre dişi ren geyikleri her yıl 1 gün daha erken doğum yapıyor
Yeni toplanan bir veritabanı, son 30 yılın Arktik hayvan hareketliliği verilerini derliyor. Kuzey Kutbu Hayvanları Hareketi Arşivi, balinalardan karibuya ve kartallara kadar 86 türe ait verileri içeriyor. Arktik'te şimdiye kadar geliştirilmiş en ayrıntılı hayvan hareketliliği haritasını çizmek için 100'den fazla üniversite, koruma grubu ve devlet kurumunun çalışmalarını birleştiriyor. Araştırmacılar, önemli, zor kazanılmış veriler olduğunu söylüyor: "Hayvanları yakalamak ve onları sensörlerle takip etmek asla kolay değil."Veritabanının kendisi etkileyici olsa da sonuçlar endişe verici. Araştırmacılar, Kuzey Kutbu'nun ısındığını epey bir süredir biliyor. Son 30 yılda Kuzey Kutbu, dünyanın geri kalanının kabaca iki katı oranında ısındı ve bu, Arktik genişleme olarak bilinen bir fenomen. Bu fenomen, canlılara ve ekosistemlere çeşitli şekillerde zarar veriyor. Örneğin, son 15 yılda 900'den fazla dişi ren geyiğinin göç verileri, muhtemelen artan sıcaklıkların bir sonucu olarak, her yıl bir gün daha erken doğum yaptıklarını gösteriyor. Ren geyiği popülasyonları halihazırda azalmakta ve bazı bölgelerde düpedüz düşmekte olduğundan bu, iklim değişikliğinin Arktik canlıları (ve bu hayvanlara dayanan yerel popülasyonları) etkilediğini ortaya koyuyor. Benzer şekilde, kaya kartalları (normalde Kuzey Kutbu'nda yuva yapar) gitgide daha erken göç etmeye başlıyor (her 2 yılda 1 gün daha erken). Son 25 yıldır gözlemlenen bu eğilimin küresel ısınmadan kaynaklandığı düşünülüyor.
İklim krizi hayvanlar üzerinde farklı etkilere yol açıyor
Gurarie, "Bu modeller küresel ısınmayı izliyor" diyor. Yalnızca son 10 yılda Kuzey Kutbu 0,75 °C ısınırken, dünyanın geri kalanı son 137 yılda 0,8 ° C ısındı. Bu tür bir veri kümesinin bu kadar önemli olmasının nedenini araştırmacılar şöyle açıklıyor; yıldan yıla verilerin çok çarpıcı olmayabilir ve sıcaklık anormallikleri olabilir ancak uzun vadeli iklim verileri tüm bunların ortalamasını almaya yardımcı oluyor ve araştırmacıların büyük resmi anlamasını sağlıyor. Tüm hayvanlar, daha da aşırı hale gelmesi beklenen değişikliklere uyum sağlayamıyor. Örneğin, avcılar için zamanlamayı değiştirmek tehlikelidir, çünkü avlanma yetenekleri geniş arazilerde hareket etme yeteneklerine bağlıdır (daha yüksek sıcaklıklardan etkilenir).Araştırmacıların 8 bin hayvandan alınan 15 milyon veri noktasından gördükleri kaos ve dengesizlik. Bohrer, "Büyük resmi gördüğünüzde, her şeyin değişiyor olması sistemin her bileşeninin farklı bir şekilde değişmesi biraz korkutucu. Sanırım büyük bir dengesizliğe doğru gidiyoruz. Sonuç olarak, veritabanı araştırmacıların özellikle nesli tükenmekte olan türler için daha iyi koruma teknikleri geliştirmelerine yardımcı olabilir." dedi.Kaynaklar;ZME ScienceScience