Okulların açılması ve kış aylarının gelmesiyle her yıl Ocak-Şubat aylarında gribal salgınlar baş gösteriyor. Ancak 2020 yılında hayatımıza “Covid-19” kavramının girmesiyle benzer semptomlar gösteren viral enfeksiyonlar kimi zaman daha fazla yayıldı, kimi zamansa doğru tanılar konulamadı.Peki virüs nedir? Covid-19 ve domuz gribi arasındaki farklar nelerdir? Covid-19 tanısı için hala test şart mı? Tüm detaylara haberimizde yer verdik.
Virüs Nedir?
Virüsler kendi kendilerini çoğaltıp üreyebilen basit organizmalar olarak tanımlanır. Bölünerek çoğalmak yerine, çoğalmak için kendilerine “konak hücre” bulurlar. Genetik yapısını taşıyan DNA veya RNA molekülleri çevreleyen protein tabakasından oluşur. Bir bilimsel kanıya göre, “canlı olmayan ancak canlılığın eşiğinde olan varlıklar” olarak da bilinir. Canlı bir hücreyi enfekte edebilen virüslere “virion” denir.
Virüslerden Nasıl Korunabiliriz?
Virüslerden korunmanın belli yolları vardır. Bu yollardan ilki ve en önemlisi aşı ile virüsten korunmadır. Aşı olan bireyler ilgili virüse bağışıklık kazanır ve hastalığa yakalandıklarında daha kolay (bazen farkında bile olmadan) atlatabilirler. İkinci korunma yolu, maske takarak virüslerden korunmadır. Bireyler maske takarak çevrede var olan virüslerden korunabilirler. Virüsler çoğu zaman havada asılı kalabildikleri için bazen doğrudan temasla değil, hava yoluyla da bulaşabilir. Dolayısıyla maske ile virüslerden korunma yöntemi salgın dönemlerinde oldukça etkindir. Üçüncü korunma yolu, dengeli beslenme ve hijyen koşullarına uyarak virüslerden korumadır. Bireyler günlük almaları gereken besin değerlerine dikkat edip, özellikle el hijyenine özen göstererek günlük yaşamlarını sürdürürlerse bağışıklıklarını güçlendirip, virüslere karşı etkili bir korunma mekanizması geliştireceklerdir.
Covid-19 Nedir?
Dünya Sağlık Örgütünün yayınladığı bildiriye göre, covid-19, ilk olarak Çin’in Vuhan Eyaletinde Aralık ayında solunum yolu enfeksiyonu belirtileri ile sağlık kuruluşlarına başvuran bir grup hastada yapılan araştırmalar sonucunda tanımlanan virüstür. Salgın ilk başta bölgedeki deniz ürünleri ve hayvan pazarlarında tespit edilmiş, ardından insandan insana bulaşarak önce Çin’e ve diğer ülkelere yayılmıştır.Koronavirüsler, hayvan ve insanlarda hastalıklara neden olabilecek bir virüs ailesidir. Koronavirüsler, insanlarda Orta Doğu Solunum Sendromu (MERS) ve Şiddetli Akut Solunum Sendromu (SARS) gibi ciddi hastalıklara neden olabilir. Yeni koronavirüse (Covid-19) SAR-CoV-2 virüsü sebep olur.
Covid-19 Belirtileri Nelerdir?
Covid-19 ve diğer gribal enfeksiyonlar arasında fazlasıyla benzerlik bulunur. Ancak, bugüne kadar uzmanlarca saptanabilmiş Covid-19 virüsü belirtileri şunlardır:Nefes darlığı, balgamlı öksürük, boğaz ağrısı, kas ve eklem ağrıları, mide bulantısı veya kusma, iştahsızlık, burun akıntısı, baş ağrısı, ağır solunum yetmezliği, böbrek yetmezliği.
Kimler Risk Grubunda?
Covid-19 herkesi eşit derecede etkilemiyor. Sağlık durumu diğer insanlara göre iyi durumda olmayan dezavantajlı bireyler daha ağır atlatabiliyor. Uzmanlara göre; 60 yaş üstü olanlar, ciddi kronik tıbbi rahatsızlıkları olan insanlar ve sağlık çalışanları diğer insanlara göre Covid-19’a daha kolay yakalanabilir.
Domuz Gribi Nedir?
Domuz gribi, A tipi influenza olarak bilinen H1N1 virüsünün neden olduğu bir grip türüdür. Sıklıkla Ocak ve Şubat ayında görülür. Mevsimsel grip ile aynı belirtilere sahiptir. Domuz gribi olarak adlandırılmasının sebebi virüsün domuzlarda görülen virüs türleriyle benzerlik göstermesidir. İlk defa 2009 yılında Meksika'da insanlarda görülen hastalığın, dünyaya yayılarak bir salgın haline gelmesi ile Dünya Sağlık Örgütü tarafından pandemi uyarısı verilmiştir.
Domuz Gribi Belirtileri Nelerdir?
Domuz gribi belirtileri yüksek oranda Covid-19 belirtileriyle benzerlik gösterir. Bu belirtiler; ateş, boğaz ağrısı, öksürük, vücut ağrıları, baş ağrısı, üşüme, titreme, burun tıkanıklığı, iştah kaybı olarak sıralanabilir. Peki Covid-19’dan farkını anlamak mümkün mü?Uzmanlar iki hastalık arasındaki farkı ayırmanın kolay ve doğru olmadığını söylüyor. Ateş, nefes darlığı gibi sistemik belirtileri olan hastaların influenza ve Covid-19 testi yaptırmasını öneriyor. Uzmanlar, üstünden ne kadar zaman geçerse geçsin, tüm virüslerden korunmanın en etkili yönteminin hala aşı olduğunu belirtiyor.
Kimler Risk Grubunda?
Uzmanlar domuz gribinde Covid-19’dan farklı risk gruplarının mevcut olduğunu dile getiriyor. Covid-19’dan daha fazla akciğer harabatına neden olan domuz gribi risk grubuna giren bireyler; böbrek hastaları, iki yaşın altındaki çocuklar, 65 yaş üstü kişiler, astım, bronşit, KOAH gibi kronik akciğer hastaları, daha önce tüberküloz veya zatürre (Pnömoni) olup akciğerleri zarar görmüş kişilerdir.
Kaynakça:Dünya Sağlık ÖrgütüAcıbadem ÜniversitesiMedıcalpark