Merak duygusu, bilimsel duyarlılığın geliştirilmesi için bir temel oluşturmaktadır. Doğası gereği meraklı olan her çocuğun bilimle tanıştırılması için en iyi zaman, çevrelerindeki dünyayı merak etmeye başladıkları zamandır. Çocuklar; araştırmacı, sorgulayıcı ve hayal güçleri kuvvetli oldukları için bu dönemde çocuğun yaparak ve yaşayarak öğrenme sürecinin esas alınması çocukların bilimsel süreç becerilerinin gelişmesinde önemli bir etkiye sahiptir.

Bilimsel süreç becerileri, bir bilgiyi oluştururken problem çözme sürecinde kullanılan düşünme becerileridir. American Association for the Advancement of Science (AAAS), Science-A Process Aproach’da bilimsel süreç becerileri, temel ve bütünleyici olmak üzere ikiye ayrılmaktadır; 

  1. Temel beceriler; gözlem yapmak, tahmin etmek, ölçüm yapmak, sunum yapmak, sonuca varmak ve sınıflandırma.
  2. Üst düzey beceriler ise, değişkenlerin belirlenmesi, değişkenlerin kontrol edilmesi, hipotez kurmak, deney yapmak, verilere dayanarak sonuçların ifade edilmesi, grafik çizmek, yorum yapmak ve modelleme şeklinde özetlenebilir.
Foto; Hilal Bardakcı / Science Expo 2019'da Bilim Kutusu'nun deney atölyesi.

Temel süreç becerilerinin öğrenilmesi bütünleştirilmiş süreç becerilerinin geliştirilmesi için ön koşuldur. Çocukların bütünleştirilmiş süreç becerilerini kazanmaları temel süreç becerilerinin geliştirilip pekiştirilmesiyle mümkün olmaktadır.

Etkili bir fen ve teknoloji eğitiminin gerçekleştirilebilmesi için; çocukların öğrenme kalitesini arttırmak, öğrenmelerini kolaylaştırmak, onları öğrenmeye karşı istekli kılmak ve araştırma yapmaya teşvik etmek oldukça önemlidir. Bu sebeple fen ve teknoloji eğitiminde çocuğun araştırma, inceleme ve gözlem yapma becerilerinin geliştirilmesine, sağlam bilimsel temeller oluşturularak bilimsel düşünmeyi öğrenebilmesine fırsat verilmesi gerekmektedir. Ayrıca ezbere dayalı fen ve teknoloji eğitiminin çocukların zihinsel gelişimine katkı sağlamamasının yanı sıra bilgilerin belli bir dönem sonra unutulmasına neden olmaktadır.

Foto; Hilal Bardakcı / Science Expo 2019 Bursa Amatör Astronomi Kulübü'nün atölyesi.

Neden-sonuç ilişkileri kurabilen, problemleri tanımlayıp çözümler üretebilen, yaratıcı bireyler yetiştirmek için çocukların yaşayarak, gözlem yaparak, deneyerek, kendisini keşfetmesine imkan sağlayan öğrenme ortamlarının hazırlanması gerekmektedir.