Bireyleri; yaşadıkları ülkede, iş ortamında ve bazen aile ortamında derinden etkileyen psikolojinin alt dallarından biri olan yönetim psikolojisini detaylarıyla araştırıp sizler için derledik. Peki nedir yönetim psikolojisi?
Yönetim psikolojisi nedir?
Psikoloji uzmanlarına göre yönetim psikolojisi; bir topluluğun temelini oluşturan insanın psikolojisini ve davranışlarını bilimsel bir bakış açısıyla inceler. Uzmanlar yönetim psikolojisinde amacın toplumsal alanlarda insan davranışını etkileyen faktörler gözlemlenip, vatandaşların güdülenerek daha verimli bireyler olmasını sağlamak olduğunu söylüyor. Yönetim psikolojisinin disiplinler arası bir bilim dalı olduğunu belirten araştırmacılar, yönetim psikolojisinin sosyoloji, antropoloji, sosyal psikoloji gibi diğer alanlarla iç içe olduğunu dile getiriyor.Yönetim psikolojisinde, yönetici olumlu davranışları göstermek ve onları alışkanlık haline getirmek için olumlu pekiştirme, olumsuz pekiştirme, ortadan kaldırma ve cezalandırma şeklinde dört yöntem uygulamayı deneyebilir.
Yönetim psikolojisi hayatımıza ne zaman girdi?
1900’lü yılların başlarına kadar yönetim bağımsız bir araştırma alanı olarak görülmüyordu. Ancak F. W. Taylor, 1911’de yönetimsel çalışmanın temel amaçlarının vurgulandığı "Bilimsel Yönetim İlkeleri" kitabını yazmasıyla o dönemin bilim insanları arasında tartışılmaya başlandı. Bundan kısa bir süre sonra 1920 yılında madencilik ve metalurji şirketinin kurucusu olan A. Fayol yönetim ilkelerini tutarlı bir biçimde tanımladı. Fayol sayesinde yönetim o yıllarda özel bir bilim alanı olarak görülmeye başlandı.Bu yıllarda psikolojik çalışmalar zaten yapılıyordu fakat gelişen üretimin gereklerine yanıt olarak bir bilim ortaya çıktı: Yönetim psikolojisi
Yönetim psikolojisinin amacı nedir?
Yönetim psikolojisi her zaman insan odaklı çalışmaları ön planda tutar. Araştırmacılara göre, başarıya ulaşmak isteyen bir örgütün bünyesinde çalışan/görev alan insanların psikolojisini ve toplumsal hareketlerini yakından gözlemlemelidir. Uzmanlar örgüt içi verimliliğin artmasının formülünün insan psikolojisinin başarılı bir şekilde yönetilmesi gerektiği söylüyorlar. Bu noktada yöneticiler; çalışanların motivasyonunu yüksek tutmalı ve grup dinamiğini ön plana çıkarmalıdır. Bir bilim olarak yönetim psikolojisi yöneticilerin psikolojik yönetim kültürünün oluşmasını, geliştirmesini ve bünyesinde çalışan personellerle olan ilişkisini bilgi yönetiminde teorik anlayış ve pratik uygulama için gerekli temellerin oluşturulmasını amaçlamaktadır.
Yönetim psikolojisinin, yönetimle farkları nelerdir?
Yönetim psikolojisinin konusu ve işlevi bir dereceye kadar yönetimle kesişir. Ancak kendine özgü özellikleri yadsınamazdır. Yönetim yöneticilere ne yapacağını söyler ancak yönetim psikolojisi yapılması gereken şeyin nedenini de açıklar. Yani yöneticinin faaliyetlerini psikolojik olarak temellendirmek yönetim psikolojisinin görevidir.
Peki yönetim psikolojisine göre iyi bir yöneticinin özellikleri nelerdir?
Yapılan araştırmalara göre iyi bir yöneticinin göz önünde bulundurması gereken en önemli kural şeffaflık olmalıdır. Araştırmacılar, çalışan psikolojisinde, çalışanların çalıştıkları kuruma dair her şeyi tüm şeffaflığıyla bilmek istediğini belirtiyor. Bu nedenle seffaflık, çalışanın çalıştığı kuruma bağlılığı adına önemlidir. Şeffaflığın yanında, uzmanlar iyi bir yöneticide olması gereken özellikler arasında; dinleme becerileri, iletişim kurabilme, takım çalışmasını takdir etmek ve teşvik, tutarlı ve güvenilir olmak, empati kurabilmek, sorumluluk alabilmek ve karar verebilmek, ileriye dönük düşünme becerileri olması gerektiğini vurguluyor.