Asuman Baytop, 27 Mart 1920’de İstanbul’da dünyaya geldi. İlk, orta ve lise öğrenimini Sainte-Pulchérie Fransız Kız Orta Okulu'nda ve Şişli Terakki Lisesi'nde tamamladı. Daha sonra İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Eczacılık Bölümü’nde üniversiteye başladı. 1943’de mezun olduktan sonra Fen Fakültesi Farmakobotanik ve Genetik Enstitüsü’ne asistan olarak çalışmaya başladı. Ord. Prof. dr. Alfred Heilbronn’un yanında genel botanik, farmakobotanik ve farmakognozi çalışmaları yaptı. 

Ezgi Çakır'ın Çizgileriyle, Bilim Kadınları'nın Asuman Baytop poster çalışması. Yazının altındaki bağlantıdan yüksek çözünürlüklü formatlarına ulaşabilirsiniz.

Asuman Baytop, daha sonra ETH Zürih’e gitti ve Eczacılık Okulunda doktora çalışmalarına başladı. Prof. Dr. Hans Flück danışmanlığında doktorasını bitirdi. 1949 yılında İstanbul Üniversitesi’ne geri döndü ve farmakognozi kürsüsünde asistan olarak çalışmaya başladı. İsviçre’deyken topladığı 601 bitki örneğini yanında getiren Baytop, bunları İstanbul Üniversitesi’ne bağışladı. Çalışmalarına devam eden Asuman Baytop, 1964’te ise Farmasötik Botanik Kürsüsü direktörü oldu. Ayrıca İSTE Herbaryumu  (İstanbul Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Herbayumu) ’nun kurulması ve sürüdürülmesi için bir çok çalışma yaptı. 23 binden fazla örneği bu herbaryuma Asuman Baytop kazandırmıştır. Günümüzde İSTE Herbaryumu binlerce örnekle Türkiye’nin önemli herbaryumlarından biri olarak botanikçilere kapılarını açmaktadır. 

Asuman Baytop, ilk araştırmalarını farmakognozi alanında yapmışsa da sonraki çalışmalarını botanik alanında sürdürdü. Anadolu’da, Trakya’da ve Marmara'da pek çok arazi çalışması yapan Baytop, bu çalışmalarıyla hem yeni türler buldu hem de Anadolu florasını yoğun olarak çalıştı. 150’den fazla arazi çalışması gerçekleştiren Asuman Baytop, 268 tane yayın bırakmıştır. Çoğunluğu özgün araştırma makalesi olan 268 çalışmasının beş tanesi ders kitabı, iki tanesi ise sözlük olan kaynak kitaplardır. Asuman Baytop’un İngilizce-Türkçe Botanik Terimler Sözlüğü’ndeki terimlere IZEF Uluslararası Herbaryumu’ndan da ulaşabilirsiniz. 

Asuman Baytop’un çalışmaları Türkiye’nin florasının ortaya çıkarılmasına yönelik olup, çok önemli katkılar sağlamıştır. Ancak Baytop, sadece flora çalışmalarıyla kendisini sınırlamamıştır. Botanik alanındaki çalışmaların tarihiyle de ilgilenmiştir. Anadolu’da ilk bitki toplayan araştırmacılar, botanik araştırmalarının tarihi hakkında çalışmalar yürütmüş, Evliya Çelebi’nin Seyahatname’sindeki bitkileri incelemiştir.  “Türkiye’de Botanik Tarihi Araştırmaları” kitabı Asuman Baytop'un bu alanda verdiği eserlerden biridir. 

Asuman Baytop, pek çok öğrenci yetiştirmiş, kitapları ve yazdığı eğitim materyalleriyle bir çok öğrencinin eğitim hayatına girmiş, Türkiye florasının keşfedilmesinde önemli rol oynamış ilk kadın botanikçilerimizdendir. 

Bilim Kadınları'nda Asuman Baytop'un anlatıldığı sayfayı buradan okuyabilirsiniz.

Faydalanılan kaynaklar:

Özhatay, N. (2015). Professor Asuman Baytop (1920-2015). İstanbul Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Dergisi, 45(1), 1-6.

Bilim Kadınları - Asuman Baytop

Bu yazı Bilim Kadınları projesinin Bilim Kadınları posterleri çalışması için hazırlanmıştır. Bilim Kadınları posterlerindeki QR kodla bu sayfaya eriştiniz.

Bilim Kadınları posterleri

Bilim Kadınları olarak birçok bilim kadının tarihin sayfalarından silindiğini biliyoruz. Amacımız şimdiye kadar bilim kadınlarının çalışmalarına görünürlük kazandırmak ve bu yok edilişe karşı durmak oldu. Bu bağlamda tarihimize damga vurmuş birkaç bilim kadınını Ezgi Çakırcı tarafından tasarlanan posterler ile ofis, sınıf ve okullarımıza getirmek istedik! Şimdilik 5 bilim kadını ile başlayan bu projeye yeni posterler eklemeye devam edeceğiz. Aşağıdaki yüksek çözünürlüklü pdf linklerini indirerek posterleri dilediğiniz boyutta bastırabilirsiniz.

Eğer öğretmenseniz, bu posterleri sınıfınız için istiyorsanız ve kişisel imkanlarınız kısıtlı ise bizimle iletişime geçin: https://forms.gle/fH4QDLXW7AH3dMsv5 Elimizden geldiği kadarı ile öğretmenlere basılmış poster göndermeye çalışacağız.