Arılar bal yapmakta ki başarılarını sporda da kanıtladılar. Science'da yayınlanan yeni araştırma golf oynamayı öğrenen arılar ne kadar akıllı olduklarını gösterdiler.Daha önceki çalışmaların birçoğu arıların genelde doğal avcılık davranışlarına benzer aktiviteler gösterdiklerini ortaya çıkarılmıştı. Örneğin, arılar şekerli çözeltiyi içeren suni çiçeğe ulaşmak için ip çekmeyi öğrenmişlerdi. Sadece öğrenmekle kalmayıp bunu birbirlerine de öğrettikleri görülmüştü. Arılar nektara ulaşmak için bazen çiçek parçalarını çekmek zorunda kalırlar bu yüzden onlara ip çekme hareketi çok yabancı değildir.Bu çalışmada ise Queen Mary University'den Olli Loukola ve ekibi tarafından arılara bir topu deliğe sokma davranışı öğretildi. Çalışmada farklı öğrenme yöntemleri uygulandı ve karşılaştırıldı.
Topu deliğe sokan arılar, ödülü kapar
Arılar bir topu, lezzetli bir ödül kazanmak için deliğe sokmayı öğrendi. Bu lezzetli ödülü kazanabilmek için topu sarı yuvarlağa getirmeleri gerekiyor. Bunu öğrenen arılar içinse sadece geriye büyük ödül olan şekerli suyu afiyetle yemek kalıyor. Loukola ve ekibi arılara şeker çözeltisi ile dolu ortasında küçük bir delik olan dairesel bir platform yaptılar. Bir araştırmacı, sarı topu itmek için bir çubuğun ucunda bulunan plastik arı kullanarak bunları nasıl yapacağını arılara gösterdi. Gösterilen davranışı tekrarladılar, topu sarı yuvarlağın içine getirdiler ve pipet ile şekerli su verilerek ödüllendirildiler.Araştırmacılar daha sonra üç grup arı alarak onları farklı şekillerde eğitti. Bir grup, görevi çözmek için önceden eğitilmiş bir arıyı gözlemleyerek yapmaya çalıştı. Diğer grup, topun gizli bir mıknatıs tarafından çekilerek deliğe girdiğini gördü. Üçüncü gruba ise herhangi bir taktik gösterilmedi. Çalışma sonunda hiç bir taktik gösterilmeyen son grup en başarısız olan grup oldu.
Uzaktaki mi yoksa yakındaki top mu? Topun rengi etkili mi?
Deney düzeneğinde, aynı platformda delikten farklı uzaklıkta 3 sarı top yerleştiriliyor. Çalışmada uzakta bulunan topu deliğe götürülerek arı eğitiliyor. Ama denekler görevi hızla halletmeyi hedefliyorlar. Görevi kısa yoldan halletmeyi hedefleyen arı, deliğe en yakın topu seçerek topu deliğe doğru hareket ettiriyor. İlk gösterilen davranışı yapmak yerine, görevi daha kolay çözmek için en kısa yolu seçiyor.Arılar sarı renkli top ile eğitilip topu yuvarlağın içine sokup başarılı oldular.Peki topun rengini siyah yaptığımızda da topu yuvarlağa getirebildiler mi? Evet. Arıların başarıları özel bir renkten etkilenmedi. Bu durum topun renginin bu çalışmada bir etki yaratmadığını ortaya çıkarıyor.
Golf maçı sonucu: arılar sandığımızdan daha akıllı!
Çalışma sonucunda aşağıdaki temel bulgulara erişen araştırmacılar, öğrenme davranışı hakkında çok daha detaylı bilgileri ortaya çıkardılar.
- Denekler bu davranışı tekrarladıkları zaman şekerli suyla ödüllendirildi. Böylece öğrenme pekiştirildi.
- Gruplar birbirleri ile karşılaştırıldıklarında farklı eğitim alan gruplar arasında zaman farkı ortaya çıktığı görüldü.
- Davranışı izleyerek öğrenen arıların öğrenmeleri fazla zaman almadı. Mıknatıs yardımıyla öğrenmeye çalışanlar, davranışın gösterilmediği ve nasıl yapacağı öğretilemeyen arılarla karşılaştırıldığında oldukça başarılı oldukları gözlemlendi.
Araştırmacı Loukola "Eski bir görüş hayvanların beyin boyutları küçüldükçe, akıllı olmadıklarını söyler. Ama yaptığımız çalışma ile bunun doğru olmadığını gösterdik."Sciencehttps://bilimma.com/haberler/arilar-da-ogrenebilir/