Birkaç yıl önce Hollanda Araştırma Konseyi bireysel hibe başvurusu hazırlanma sürecinde, araştırmacılar için istenen yeni öz geçmiş gereklilikleri ilgilileri şaşırtmıştı. Geleneksel yöntemde uzun dereceler, pozisyonlar, makaleler, hibeler ve konuşmalar listesi bekleniyordu. Ancak yeni sistemde; araştırma vizyonu ve akademik niteliklerin, 10dan fazla temel bilimsel çıktının bir açıklamasıyla tamamlanan yazılı bir kişisel beyanda belirtmesi gerekiyor.Burslar ve akademik pozisyonlar için artık, bu tür anlatı tarzı özgeçmişler kullanılacak. Bu yenilenmiş değerlendirme yöntemi dalgası, başvuru sahiplerini araştırmalarını nerede yayınladıklarından ziyade araştırmalarının esasına göre daha doğrudan değerlendirmeyi ve araştırmacıların aldığı faaliyet yelpazesini genişletmeyi amaçlıyor.

Bu Tarz Yeni Yaklaşımlar Birçok Farklı Sorunu Çözmeye Yardımcı Olabilir

Politika danışmanı ve araştırma kültürü danışmanı olan Karen Stroobants, bu konuda birçok sorunun olduğunu belirterek, "Akademideki birçok sorun, çok rekabetçi bir ortam ve dar bir başarı tanımının birleşiminden kaynaklanıyor - akıl sağlığı, kariyer ilerlemesi, kapsayıcılık ve çeşitlilik gibi" diyor. Bu nedenle, yayın odaklı bir kültürle mücadele etmek ve araştırmacıları değerlendirmek için yeni yaklaşımların geliştirilmesi, birçok farklı sorunu çözmek için bir kaldıraç görevi görebilir.Bu yöndeki en eski ve en etkili girişimler arasında , 10 yıl önce bir grup editör ve yayıncının öncülüğünü yaptığı San Francisco Araştırma Değerlendirme Bildirgesi (DORA) yer alıyor. Bugüne kadar 161 ülkede ( Science yayıncısı AAAS dahil ) 23.000'den fazla imza sahibi tarafından onaylanan DORA, araştırmacıları etki faktörü gibi dergi tabanlı ölçütler kullanarak değerlendirmekten radikal bir şekilde uzaklaşmayı ve araştırmacıların araştırmaları için profesyonel bir biçimde tanınmalarını sağlamayı savundu.

Bu Değerlendirme Yolu Araştırmacılar İçin Daha Verimli Olabilir

DORA'nın kurulmasından bu yana, bu alanda çeşitli reform hareketleri ortaya çıktı. Hangi yaklaşımların uygulanabileceği ve işe yarayıp yaramayacağı konusunda yeni bir araştırma alanı doğdu. Örneğin, Avrupa ve diğer ülkelerde 580'den fazla araştırma kurumu, fon sağlayıcı ve diğer kuruluş anlaşmayı imzaladı. Bu sayede birlikte çalışarak araştırma değerlendirme süreçleri için yeni kriterler ve prosedürler geliştirmeyi taahhüt etti. Bu girişimler, araştırma çabalarının ve akademik kariyerlerin nasıl olması gerektiğine dair derin bir yeniden değerlendirme yolunu açmış oldu.

Geleneksel Araştırma Odaklı Modelin Ötesine Geçildi

Hollanda'da ise bu alanda şimdiye kadar yapılan en ileri ve uygulamaya geçirilen girişimlerden biri gerçekleştiriliyor. 2019'dan itibaren Hollanda üniversiteleri, araştırma enstitüleri ve fon sağlayıcıları, akademik faaliyetlerin tamamına görünürlük sağlayan ve geleneksel araştırma odaklı modelin ötesinde başarılı rolleri ve kariyer yollarını çeşitlendiren yeni bir tanıma ve ödüllendirme sistemi uygulamak için güçlerini birleştirdi.Maastricht doçenti Doç. Dr. Vanessa LaPointe, enstitüsünün ilk deneylerinden, genç baş araştırmacıların daha bütüncül bir şekilde değerlendirilmesine yönelik olarak yararlandığını söylüyor. LaPointe, çoğunlukla araştırma odaklı bir kariyer geliştirdi, ancak aynı zamanda, üniversite çapında yeni araştırma değerlendirme politikasının tasarlanmasında yer alan Maastricht Young Academy'nin başkanlığı da dahil olmak üzere yönetim ve liderlik rolleri de üstlendi. Araştırmanın yanı sıra "Aslında potansiyel bir gücüm var ve bu geliştirilebilecek bir şey olarak görülüyor" diyor. Görev süresi komitesiyle yıllık değerlendirmeler sırasında, özgeçmiş madde işaretlerinin ötesine geçebilmek ve neden belirli kararlar aldığını ve onlardan ne öğrendiğini tartışabilmek böylece mümkün hale geliyor. Bu konuda Doç. Dr. LaPointe,"hata yapmak daha mümkün oluyor, bu benim işim" diye belirtiyor.Kaynak: https://www.science.org/content/article/how-academia-is-exploring-new-approaches-for-evaluating-researchers