Türkiye’nin doğal miraslarından olan ve varlığı uzun yıllar belirsiz kalan Anadolu parsına at en net ve belirgin görüntüleri bugün tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı twitter adresinde yayınladı.

Anadolu Parsını İlk Görüşümüz Ne Zamandı?

Anadolu parsının varlığını bilimsel olarak desteklemek amacıyla Doğa Koruma ve Milli Parklar (DKMP) Genel Müdürlüğü’nün yürüttüğü projeler çerçevesinde farklı bölgelerde fotokapanlar kuruldu. 2019’da Batı Akdeniz’de elde edilen ilk resmi görüntülerin ardından, TÜBİTAK destekli çalışmalarla anadolu Parsının varlığına ait pek çok yeni kayıt elde edildi. Bu çalışmalar sürecinde idrar örneği ve idrardan DNA eldesi gibi çalışmalarla bu bireyler detaylı olarak da araştırıldı.

Yeni görüntülerle Anadolu parsının doğal yaşam alanlarının genişleyebileceğine dair kanıtlar ortaya çıkarken, bu durum araştırmacıların ilgisini çekmeye devam ediyor.

Ege Bölgesinde gece Yürüyüşü

Ege Bölgesi’nin iç kesimlerinde fotokapanlarla 2024 Eylül ayında görüntülendi. Daha önce Toroslar ve Cudiden kaydı olan Anadolu Leoparının Ege'de de görülmesi sevinç yarattı. Nesli tehlike altında olan bu büyük kedi türü, gece kameralarına yansıyan yaklaşık bir dakikalık videoda dağlık ve ağaçlık bir alanda yürürken tespit edildi.

Şırnak ve Cudi Dağı Çalışmaları

Şırnak’ta yapılan çalışmalar sırasında Prof. Dr. Ahmet Karataş ve ekibi, Cudi Dağı eteklerinde Anadolu parsına ait üç yeni fotoğraf kaydetmişti. Ekip, araştırma bölgesine 150 fotokapan kurdu. Doğa Koruma ve Milli Parklar Müdürlüğü iş birliğiyle yürütülen bu çalışma kapsamında, fotokapanlar çeşitli noktalara taşınarak bölgenin kapsama alanı genişletildi. Sonuç olarak, toplamda 32 bin kapan-gece görüntüsü elde edildi.

Anadolu’nun güneydoğusunda yürütülen bu kapsamlı arazi çalışmaları, parsın bölgede hala varlığını sürdürdüğüne dair önemli bulgular sağladı.

Görsel Kaynağı: Türk Tarım Orman Dergisi

Anadolu Parsının Tarihi Yolculuğu

1974 yılına kadar Anadolu’nun farklı bölgelerinde parsa dair yerel hikayeler ve avcıların avladığı bireyler bulunmaktadır. Anadolu PArsı'na ait en net kayıt yine 1974 yılında Ankara’nın Beypazarı ilçesinde bir avcı taradından öldürülen bir parstan olup daha sonra Anadolu’da parsların varlığına dair başka kayıt olmamıştır. Bu durumda türün neslinin tükendiğine kanaat getirilmiştir. Ancak çeşitli bölgelerde parsın yaşadığına dair spekülasyonlar devam etti.

2010’lu yıllara gelindiğinde ise özellikle Bitlis ve Diyarbakır’da öldürülen pars örnekleri, bu türe olan ilgiyi yeniden canlandırdı ve Anadolu’da pars varlığına dair yeni araştırmalar başlatılması için girişimleri teşvik etti. Araştırmacılar ve bakanlık, parsın varlığına dair daha somut verilere ulaşabilmek adına çeşitli bölgelerde fotokapan çalışmaları yürüttü.

Bu çalışmaların neticesinde 2019 yılında yani pandemi dönemide Toroslardan ilk Anadolu Parsı kaydı bilgisi geldi. Devamında ise çalışmaların sonuçları yüz güldürmeye devam etti. Toroslardan Cudi dağına ve şimdi de Ege bölgesine geniş bir alanda Anadolu Parsı kaydı alındı.

Anadolu parsının geçmişten bugüne uzanan yolculuğu, yalnızca bir türün hikayesi değil, aynı zamanda Türkiye’nin biyolojik mirasının korunması adına yapılan bir doğa koruma mücadelesi olarak öne çıkıyor.