Teknoloji hayatımızı kolaylaştırır. Ellerimizden düşürmediğimiz cep telefonlarından, ameliyatlarda kullanılan yöntemlere kadar hayatımızın parçasıdır teknolojik gelişmeler. Fakat her zaman teknoloji iyi sonuçlar ortaya çıkarmıyor. Kimi teknolojik ürünler, gelişmeler faydadan çok fiziksel veya toplumsal olarak kötü gelişmelere neden oluyor.
Kötü teknolojik ürünler bir yana hayatımıza olumlu katkıları olan teknolojiler de bazen zararlı olabiliyor. Örneğin modern dünya için çok önemli olan ancak yılda 1 milyondan fazla insanın ölümüne sebebiyet veren arabalar.
Özçekim çubuklarından, elektronik sigaralara kadar birçok ürün "ne yazık ki" teknolojik gelişme olarak karşımıza çıkıyor. MIT Technology Review editörleri, içinde bulunduğumuz 21. yüzyılda üretilen ve kötü sonuçlara sebep olan teknolojik gelişmeleri, ürünleri yazdı.
Büyük umutlardan AVM güvenliklerine
Editörler, en kötü teknolojik ürünlerden birini Segway olarak gösterdi. Segway, Dean Kamen'in 2001 yılında ürettiği bir ulaşım aracıdır. Bu araç, iki tekerleklidir ve elektrik motoruyla çalışır. Segway, ilk çıktığında büyük heyecan yaratmış olsa da bu heyecan yerini zamanla hayal kırıklığına bıraktı. Şimdilerde AVM'lerde güvenlik güçlerinin, kimi ülkelerde de polislerin kullandığı araç olarak karşımıza çıkıyor. Daha küçük olan scooterlar ve daha güvenli, motorlu kaykaylar giderek daha popüler hale geldi.
MIT Technology editörlerinin listesindeki bir diğer örnek ise Google Glass. Google Glass, bir gözlüktür ve Google'ın ürettiği bir çeşit bilgisayardır. Bu araç ile fotoğraf veya video çekilebiliyoruz, hem de gözümüzden çıkarmamıza gerek kalmadan. Ancak Google Glass, kullanıcının elitist ve istilacı görünmesine neden oldu. Bu gözlüklerin ilk versiyonlarını sadece teknoloji çevreleri ve özel davetliler alabiliyordu. Bu yüzden de "elitist/ayrımcı" tartışmalara neden oldu. Ayrıca Google Gözlük, fotoğraf ve video çekme özelliğinden ötürü "mahremiyet" tartışmaları da yarattı.
Bir diğer kötü teknolojik gelişme ise elektronik oylama olarak dikkat çekiyor. Bu oy sistemi faydalı, hızlı görünüyor, öyle değil mi? Fakat iyi niyetli bu yaklaşım sorunları çözmeye çalışırken yeni bir sorun da ortaya çıkardı; hacklenen oylar. Aslında elektronik oy sistemi, engelli ve yaşlı bireyler için büyük kolaylık ancak sistemi uygulayan ilk ülkelerden ABD'de sistemin yanlış oy atması üzerine güvenlik ve doğruluk tartışmaları oldu.
Genetiği düzenlenmiş bebekler
Listenin bir diğer teknolojik gelişmesi CRISPR bebekler. 2018 yılında Çin'de, ikiz kız bebekler dünyaya getirildi. Bu bebeklerin genleri üzerinde düzenleme yapılarak, HIV virüsüne dirençli hale getirildi. Uygulama için, sağlık sorunlarının düzeltileceği ve iyi niyetle yapıldığı iddia ediliyor. Ancak genetik düzenlemelerin sadece hastalıklı genler üzerinde değil, tüm genler üzerinde yapılacağı da söz konusu tartışmalara dahil. Birçok ülkede, embriyolar üzerinde CRISPR (gen düzenlemesi) uygulamaları yasaklandı.
Editörlerin listeye eklediği bir başka teknolojik gelişme "veri ticareti". Veri ticareti, insanların verilerinin kontrolü veya farkındalığı olmadan paylaşılması ve yeniden karıştırılmasına sebep oluyor. Veri ticareti kişisel özgürlük ve demokrasinin zararına olmuştur. Veri ticaretinde en çok e-posta hesapları, telefon numaraları, ev ve iş adresleri hatta tapu bilgileri satılıyor.
Bazı teknolojiler ise sadece yanlış uygulandı. Şimdiye dek, kripto para birimi bir çok spekülatörün zenginleşmesinin, bir çok insanın daha fakirleşmesine neden oldu. Ancak, onun altındaki teknoloji olan blockchain diğer alanlarda da dönüştürücü olabilir.
Kaynak; MIT Technology Review
Habertürk
Popular Science Türkiye
Kaynak; MIT Technology Review