Son zamanlarda, bilim insanları ve gökbilimciler 2024 YR4 adlı bir asteroidin Dünya'ya yaklaşmasıyla ilgili olasılıkları araştırıyor. 2024 YR4, NASA ve diğer uzay ajansları tarafından yakından takip edilen potansiyel olarak tehlikeli asteroitler arasında yer alıyor.
Dünya'ya çarpma olasılığı hala son derece düşük olsa da, asteroid 2024 YR4 ile ilgili ek gözlemler ve analizler, bu olasılığın 22 Aralık 2032'de %2,3’e yükseldiğini gösteriyor. Uluslararası Asteroit Uyarı Ağı’na bağlı yer tabanlı teleskoplardan gelen gözlemler devam edecek. Asteroit, Nisan ayına kadar gözlemlenebilir olacak, ancak bu tarihten sonra çok soluk hale geleceği için ancak Haziran 2028'de tekrar gözlemlenebilir duruma gelecek.
Peki, bu asteroid gerçekten Dünya için bir tehdit oluşturuyor mu? Çarpma olasılığı ne kadar? Bilim insanları nasıl bir müdahale planı hazırlıyor? Son gelişmeleri ve 2024 YR4 hakkında bilmeniz gereken her şeyi detaylı bir şekilde ele alacağız.
2024 YR4 Asteroidi Nedir? Keşif ve Fiziksel Özellikleri
2024 YR4, 2024 yılında keşfedilen ve yörüngesi belirlenen bir asteroid olarak dikkat çekiyor. Gökbilimcilerin yaptığı ilk ölçümlere göre, asteroidin çapı yaklaşık 40 ila 90 metre arasında değişiyor. Bu büyüklük, bir şehir büyüklüğündeki bir bölgeyi ciddi şekilde etkileyebilecek bir gök cismi anlamına geliyor.
Bu gök cismi, dünya için iki önemli nedenden dikkat çekiyor:
- Çarpışma olasılığı düşük olsa da, eğer Dünya’ya çarparsa lokal hasara neden olabilecek kadar büyüktür.
- 2024 YR4’ün çarpma olasılığı %1’i aştığı için, Uluslararası Asteroit Uyarı Ağı’nın uyarı protokolü kapsamında ABD hükümetine bağlı gezegen savunma birimlerine, Uzay Misyonu Planlama Danışma Grubu’na ve Birleşmiş Milletler Dış Uzay İşleri Ofisi’ne resmi bildirim yapılmıştır.
Bu cisim üzerinde daha fazla gözlem yapıldıkça, çarpma ihtimali daha doğru hesaplanması hedefleniyor. 2024 YR4'ün çarpma riski taşıyan bir gök cismi olmaktan çıkması mümkün olduğu gibi, çarpma olasılığının daha da artması da ihtimal dahilinde. En güncel veriler, NASA’nın otomatik Sentry sayfasında paylaşılmaya devam edecek. Güncellemeler ayrıca NASA'nın gezegen savunma blogunda da yer alacak.
2024 YR4 Hakkında Sık Sorulan Sorular
2024 YR4 asteroidi nasıl keşfedildi?
2024 YR4, 27 Aralık 2024'te NASA’nın ATLAS teleskopu tarafından Şili’de keşfedildi. Asteroit, 25 Aralık’ta Dünya’ya yakın bir geçiş yapmıştı ve bu sayede teleskoplar tarafından tespit edilebilecek kadar parlak hale geldi. Bu geçişte tespit edildi.
2024 YR4 ne kadar büyük?
Asteroitin çapının 40 ila 90 metre (130-300 fit) arasında olduğu tahmin ediliyor. Bu tahmin, asteroitin parlaklığına dayalı olarak yapılıyor. Kesin büyüklüğünü belirlemek için termal kızılötesi gözlemler, radar ölçümleri veya bir uzay aracının doğrudan incelemesi gerekiyor.
Bu asteroit neden risk listesinde yer alıyor?
Keşfedildikten hemen sonra, NASA/JPL’nin CNEOS Sentry etki izleme sistemi, 2024 YR4’ün 22 Aralık 2032'de Dünya’ya çarpma ihtimalini hesapladı. Başlangıçta yörüngesi kesin olarak hesaplanamamıştı, bu nedenle belirsizlik büyüktü. Ancak yeni gözlemlerle birlikte, 2032’deki tahmini konumu daha iyi belirlendi ve Dünya hâlâ olası çarpma bölgesi içinde bulunuyor. Bunun sonucunda çarpma olasılığı Ocak ayı boyunca kademeli olarak artarak 27 Ocak’ta %1’i aştı.
2024 YR4 nereye çarpacak?
Eğer 2024 YR4 bir çarpışma rotasında olursa, çarpma bölgesi:
- doğu Pasifik Okyanusu,
- kuzey Güney Amerika,
- Atlantik Okyanusu,
- Afrika,
- Arap Denizi
- Güney Asya
coğrafyalarını kapsayan bir koridor boyunca uzanacaktır.
Riskin önemi nedir?
2024 YR4, Torino Ölçeği’nde 3. seviyeye ulaşmıştır. Bu, nadir görülen bir durumdur. Çünkü 20 metreden (65 fit) büyük ve çarpma ihtimali %1’i aşan bir asteroidin bu seviyeye ulaşması çok yaygın değil. Daha küçük asteroitler %100 çarpma ihtimaline ulaşmış olsa da, atmosferde yanıp kül olacakları için genellikle Torino Ölçeği’nde 0 olarak derecelendirilirler.
Daha önce bazı asteroitler Torino Ölçeği’nde 1 seviyesine ulaşmış, ancak daha fazla gözlem yapıldıkça risk seviyeleri 0’a düşmüştür.
Asteroit şu an Dünya’ya ne kadar uzaklıkta?
31 Ocak 2025 itibarıyla, 2024 YR4 Dünya’dan 48 milyon kilometre (30 milyon mil) uzaklıktadır ve Güneş etrafındaki yörüngesinde Dünya’dan uzaklaşmaktadır. 2028 yılında tekrar Dünya’nın yakınına dönecektir.
2028’de Dünya’ya yaklaşacak mı?
Evet, 2028 yılında Dünya’ya tekrar yaklaşacak ancak en yakın mesafesi Dünya ile Ay arasındaki mesafenin 20 katı kadar olacak. Bu geçiş sırasında Dünya’ya çarpma ihtimali ise bulunmuyor.
2024 YR4 Dünya’ya çarparsa ne kadar hızlı olacak?
Eğer 2024 YR4, 2032 yılında Dünya’ya çarparsa, yaklaşık 17 kilometre/saniye (yaklaşık 38.000 mil/saat) hızla atmosferimize girecektir.